به گزارش ایراف، حجت میان‌آبادی، پژوهشگر دیپلماسی آب و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس، با اشاره به موضع سرپرست وزارت خارجه طالبان درباره پایبندی به اصول اسلامی و انسانی به‌جای معاهدات سنتی، اظهار داشت: «این رویکرد بسیار ارزشمند است؛ اما نگرانی‌هایی وجود دارد که این گفته‌ها تنها در محافل رسمی باقی بمانند و در عمل، به خشک‌تر شدن امید مردم مناطق پایین‌دست منجر شوند.»
وی ادامه داد: «هرکدام از افراد، گروه‌ها و نهادها باید نقشی تعریف‌شده در رفع این اختلافات داشته باشند. ما باید همکاری آبی مبتنی بر مبانی انسانی و اسلامی را به‌درستی بررسی کنیم. این رویکرد می‌تواند حتی بهتر از معاهدات عمل کند و برای کشورهای حوزه آبی مفیدتر باشد.»
میان‌آبادی تأکید کرد: «ما وظیفه داریم آنچه را که به‌عنوان مبنا و پایه همکاری آبی مطرح شده، به‌درستی بررسی کنیم. اگر این فوندانسیون محکم و واقعی باشد، می‌تواند حتی بهتر از معاهدات عمل کند و برای کشورهای حوزه آبی مفیدتر باشد.»
وی همچنین اشاره کرد که تعریف مسئله واحد و مشترک نیاز امروز همکاری‌های آبی ایران و افغانستان است. او افزود: «این موضوع به اراده سیاسی نیاز دارد. با توجه به خشکسالی‌های اخیر، آیا میزان سطح زیر کشت و گسترش کشاورزی در افغانستان کاهش یافته یا افزایش داشته است؟»
میان‌آبادی همچنین پیشنهاد کرد که بررسی شود آیا سازه سد کمال‌خان را می‌توان اصلاح کرد تا آب به شوره‌زارهای گودزره نرود و برای تأمین آب مردم زرنج و زابل مورد استفاده قرار گیرد.
امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، در اولین موضع‌گیری پس از سفر سید عباس عراقچی به افغانستان بیان کرد: «مردم سیستان‌وبلوچستان نیز برادران ما هستند و ما میان مردم هیرمند و نیمروز با این مردم فرقی نمی‌گذاریم.»
وی با اشاره به خشکسالی در افغانستان تصریح کرد که حتی بدون توافق و معاهده‌ای نیز وظیفه خود می‌دانستیم که براساس اصول اسلامی و انسانی به مردم سیستان‌وبلوچستان آب برسانیم.
کارشناسان می‌گویند که این دیدگاه ارزشمند، با مشارکت دوطرف، می‌تواند به پایان اختلافات دو کشور منجر شود؛ اما آیا در عمل هم چنین اتفاقی می‌افتد؟
