به گزارش ایراف، اوراسیا تایمز در یادداشتی تازه از علاقه چین به کریدور واخان نوشته است. در این یادداشت آمده است این بخش دورافتاده افغانستان (واخان) که توسط طالبان کنترل می شود، برای چین از اهمیت استراتژیک برخوردار است و چین در حال مذاکره با مقامات طالبان برای کنترل این منطقه کم جمعیت و ناهموار است.
کریدور واخان با عرض تنها 13 کیلومتر در باریک ترین نقطه آن که به آن «گردن مرغ» در افغانستان می گویند یکی از دورافتاده ترین مناطق در روی زمین در ولایت بدخشان است که افغانستان را منطقه سین کیانگ چین متصل می کند.
طول این نوار 350 کیلومتر و عرض آن 13 تا 65 کیلومتر است. اما علیرغم این دورافتادگی چین به طور فزاینده ای به این نوار باریک از زمین که در راه تبدیل شدن به یک «راهروی قدرت» است، علاقه دارد.
اوراسیا تایمز در ادامه می نویسد که علاقه چین به واخان چیز جدیدی نیست. بیش از یک دهه است که پکن به این منطقه دورافتاده علاقمند شده است.
اهمیت آن زمانی برای پکن آشکار شد که چین برای اولین بار طرح سی پک را مطرح کرد. براساس گزارش ها پکن می خواهد از طریق واخان کریدور سی پک را به آسیای مرکزی متصل و راه ابریشم را احیا کند که چین را به آسیای مرکزی، غربی و سپس اروپا متصل می کند.
در همین راستا یک نهاد استرالیایی در سال 2016 گزارش داد که چین در حال حفظ حضور نظامی در سمت تاجیکستان کریدور واخان و درحال ایجاد یک پایگاه نظامی در این منطقه است.
در بخش دیگری از این یادداشت آمده است که اکنون چین برنامه های خود را پس از تسلط طالبان در افغانستان احیا کرده است. در اکتبر 2023 امیرخان متقی در دیدار با وزیر امور خارجه چین در حاشیه نشست «ترانس هیمالیا» در مورد افتتاح کریدور واخان برای تجارت بین دو کشور صحبت کردند.
دو هفته بعد طالبان رسما اعلام کرد که قصد دارد از طریق یک اتصال جاده ای در کریدور واخان به طرح یک کمربند یک جاده بپیوندد.
این یادداشت در ادامه می آورد که افزون بر چین پاکستان نیز به این منطقه علاقه نشان داده است. سفر غیرمنتظره ژنرال عاصم منیر به تاجیکستان در دسامبر 2024 گمانه ها مبنی بر آماده سازی پاکستان برای تصرف این منطقه را برانگیخته است.
بازی بزرگ جدید
در نهایت این یادداشت نوشته است که بر سر این منطقه «بازی بزرگ جدید» دیگری درحال شکل گیری است.
اوراسیا تایمز می نویسد افغانستان که به عنوان «قلب آسیا» نیز شناخته می شود، کلید دستیابی به ارتباط تجاری بین چین، آسیای جنوبی، آسیای مرکزی و اروپا است. با توجه به موقعیت مرکزی آن در آسیا، عبور از مسیرهای تجاری کلیدی، افغانستان همیشه در مرکز “بازی بزرگ” بوده است. افغانستان در قرن نوزدهم دو بار توسط امپراتوری هند بریتانیا مورد تهاجم قرار گرفت .
در سال 1979 توسط اتحاد جماهیر شوروی اشغال شد. در سال 2001، افغانستان توسط ایالات متحده مورد تهاجم قرار گرفت. پاکستان که تحت دکترین «عمق استراتژیک» خود عمل می کند، حداقل از دهه 1970 عمیقاً در افغانستان درگیر بوده است.
حتی امروز افغانستان منطقه ای است که منافع آمریکا، روسیه، هند، پاکستان، ترکیه و چین در آن تضاد دارند.
در طول قرن ها، افغانستان نیز ثابت کرده است که “قبرستان امپراتوری ها” است. در قرن نوزدهم امپراتوری بریتانیا را شکست داد . در سال 1979، حمله به افغانستان یک اشتباه مهلک برای اتحاد جماهیر شوروی ثابت شد. و ایالات متحده نتوانست طالبان را با وجود طولانی ترین جنگ خود از سال 2001 تا 2021 شکست دهد.
با این حال، کریدور واخان ضعیف ترین نقطه افغانستان است. از نظر استراتژیک مهم اما دورافتاده و کم جمعیت، دفاع از دالان برای کابل آسان نخواهد بود.
در حالی که چین هنوز هیچ حرکت نظامی انجام نداده است، “بازی بزرگ” قرن بیست و یکم برای “دالان واخان” از قبل آغاز شده است.
