به گزارش ایراف، با توجه به تنش‌های ژئوپلیتیک و تهدیدات امنیتی مسیرهای دریایی، توسعه کریدورهای حمل و نقل زمینی اهمیت بیشتری یافته است. پروژه راه‌آهن چین-قرقیزستان-ازبکستان (CKU) نمونه‌ای از این تلاش‌هاست که پس از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به سرعت پیشرفت کرده است.
این پروژه که به تازگی توافقنامه همکاری آن در پکن امضا شد، مسیر ترانزیت بار از چین به اروپا را ۹۰۰ کیلومتر کاهش می‌دهد.
راه‌اندازی راه‌آهن چین-قرقیزستان-ازبکستان موقعیت ترانزیتی ازبکستان و قرقیزستان را در حمل‌ونقل بین قاره‌ای تقویت می‌کند و انحصار کنونی قزاقستان را که تنها کشور آسیای میانه دارای پست‌های بازرسی مرزی راه‌آهن در مرز با چین است، دور می‌زند.
این راه‌آهن جایگزینی برای کریدور میانی خواهد بود و زمان حمل بار از کاشغر چین به مرزهای ازبکستان را از ۱۰ روز به دو روز کاهش می‌دهد.
گسترش راه‌آهن چین-قرقیزستان-ازبکستان به افغانستان و ساخت کریدور چین-قرقیزستان-ازبکستان-افغانستان-ایران از طریق بنادر ایران به کشورهای خلیج فارس، تأثیر قابل توجهی بر توسعه حمل و نقل منطقه‌ای خواهد داشت.
علاوه بر این، راه‌آهن جدید می‌تواند مسیرهای ترانزیتی چین را متنوع کند، وابستگی چین به روسیه و قزاقستان را کاهش دهد و تجارت ریلی پایدار با اتحادیه اروپا و خاورمیانه را حفظ کند.
در عین حال، این پروژه با چالش‌هایی نیز روبرو است. نگرانی‌های زیست‌محیطی، تله بدهی و افزایش وابستگی به چین از جمله مهم‌ترین چالش‌ها هستند. همچنین، تشدید رقابت بین کشورهای منطقه می‌تواند پایه‌های اتحاد نوظهور آسیای مرکزی را تضعیف کند.
اجرای راه‌آهن CKU تأثیر قابل توجهی بر شبکه‌های حمل و نقل و تجارت اوراسیا خواهد داشت و منافع اقتصادی متعددی برای کشورهای مشارکت‌کننده به همراه خواهد داشت. با این حال، مدیریت مناسب چالش‌های مطرح‌شده می‌تواند به حداکثر رساندن منافع این پروژه کمک کند.
