به گزارش ایراف، اخیرا اخبار متعددی از قطع برق در مناطق مختلف افغانستان به گوش می رسد. همین ماه پیش بود که برق هرات قطع شد و از ابتدای ماه جاری نیز دوباره سرمای هوا موجب شده است تا شاهد قطع برق در این منطقه باشیم.
گزارش های متعددی وجود دارد که نشان می دهد طالبان نتوانسته است برق مورد نیاز افغانستان را تامین کند و عملا مردم افغانستان از این نعمت محروم هستند.
جدای از واردات برق، یکی از امکاناتی که می تواند حکومت طالبان از آن برای تولید برق برای تولید برق بهره ببرد، انرژی های تجدیدپذیر است. ماه پیش وزارت انرژی و آب طالبان به منظور سرمایه گذاری در بخش برق و تولید برق از انرژی های تجدیدپذیر از سرمایه گذاران افغان و خارجی دعوت کرد تا در این بخش سرمایه گذاری کنند.
شرکت برق اعلام کرد که در نظر دارد تا تولید برق از محل انرژی های تجدیدپذیر را 23 مگاوات افزایش دهد. اگرچه این رقم برای مصرف برق در افغانستان ناچیز است؛ اما بالاخره می تواند نقطه امیدی باشد بر این که این کشور گام هایی را در تولید برق برداشته است.
طبق آمار وزارت انرژی و آب افغانستان، پتانسیل منابع انرژی تجدیدپذیر این کشور بیشتر از ۳۰۰٬۰۰۰ مگاوات تخمین زده شدهاست. با این حال این کشور در حال حاضر حدود ۲۸۰ میلیون دلار سالانه برای وارد کردن ۶۷۰ مگاوات برق از کشورهای همسایه خود همچون ایران، ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان مصرف میکند.
البته براساس قرارداد جدیدی که با ترکمنستان منعقد شده قرار است واردات برق از این کشور 500 مگاوات دیگر افزایش یابد.
با این شرایط اگر بخش خصوصی داخلی و خارجی روی انرژی های تجدیدپذیر افغانستان سرمایه گذاری کنند این کشور پتانسیل این را دارد تا با استفاده از صفحات خورشیدی بیش از ۲۲۲٬۰۰۰ مگاوات برق تولید کند.
سرمایه گذاری بر تولید برق تجدیدپذیر
کارشناسان میگویند که افغانستان در سال ۳۰۰ روز آفتابی دارد و به این لحاظ خورشید یک منبع قابل اعتماد و خوب انرژی در این کشور است.
در زمان حکومت پیشین افغانستان اقداماتی در راستای برآورده کردن هدف هفتم توسعه پایدار سازمان ملل متحد و استفاده از انرژی تجدیدپذیر و سبز صورت گرفت.
اولین نیروگاه خورشیدی افغانستان در سال 2019 در افغانستان راه اندازی شد. این نیروگاه در دو ظرفیت 15 مگاواتی راه اندازی شده بود.
افغانستان و یک شرکت خصوصی ترکیهای سرمایه گذاران اصلی در خصوص احداث این نیروگاه بودند. هزینه ساخت این نیروگاه از طرف شرکت برق افغانستان ۳۹ میلیون دلار اعلام شد که ۱۴ میلیون دلار آن توسط وزارت دارایی افغانستان تامین و ۲۵ میلیون دلار دیگر را بخش خصوصی ترکیه تامین کرد.
در حال حاضر افغانستان به بیش از 3 هزار مگاوات برق نیاز دارد تا بتواند روشنایی خانه ها را تامین کند.
ترکیه رتبه اول سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر
همانطور که گفته شد طالبان نیز به تازگی اقداماتی را در این زمینه انجام دادهاند و پروژههای تأیید شده از سوی حکومت پیشین را دوباره راه اندازی کردهاند.
شرکت برق افغانستان که تحت کنترل طالبان فعالیت میکند، به تازگی قراردادهای تولید برق آفتابی و بادی را با شرکت «زولرستان» در داخل کشور و شرکت «۷۷» ترکیه برای تولید بیش از ۲۰۰ مگاوات برق امضا کرده است.
نکته جالب توجه این است که مردم افغانستان در اقدامی پیشدستانه خودشان پنل های خورشیدی را وارد کرده و کار تولید برق را برای منازلشان انجام داده بودند و به همین دلیل این پنل ها زودتر از اقدامات حکومت وارد افغانستان شده است.
هم اکنون با واردات گسترده پنلهای خورشیدی به افغانستان و کاهش قیمت آن، بسیاری از مردم در روستاها از این پنلها برای تولید برق استفاده میکنند.
اما عمده ترین کارآیی این پنلها در حال حاضر فقط روشنایی خانهها است و نیازهای دیگر خانوادهها را برآورده نمی کنند.
همانطور که گفته شد افغانستان در حال حاضر، چیزی حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از برق مورد نیاز خود را از کشورهای تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان و ایران وارد میکند که استفاده از منابع برق تجدیدپذیر میتواند وابستگی این کشور به برق وارداتی را کاهش دهد و دسترسی شهروندان به انرژی برق را نیز افزایش دهد.
طالبان ادعا میکنند که در حال حاضر امنیت در این کشور تامین شده است و سرمایهگذاران داخلی میتوانند در بخشهای مختلف سرمایه گذاری کنند.
آمادگی بانک جهانی برای تامین مالی تولید برق تجدیدپذیر
سرمایهگذاری روی انرژیهای تجدیدپذیر میتواند باعث رشد اقتصادی پایدار در قالب اشتغالزایی شود و در نتیجه وابستگی به کمکهای خارجی را تقلیل دهد. همچنین میتواند افغانستان را بهعنوان رهبر منطقهای در زمینه نوآوریهای انرژی پاک قرار دهد و تابآوری درازمدت را تقویت کند.
در عین حال سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر، استقلال انرژی کشور را افزایش داده و صنعت و تجارت را بهطور قابلتوجهی تقویت میکند.
مشارکت شرکتهای خصوصی افغانستان برای سرمایهگذاری روی منابع فراوان تجدیدپذیر کشور میتواند گذار اقتصادی را عملی و سودآور سازد.
در کنار سرمایه گذاری بخش خصوصی در تولید برق، بانک جهانی نیز در گزارش اخیر خود اعلام کرده است می تواند که کمک ۳۰۰ میلیون دلاری را از طریق سازمانهای بینالمللی برای حمایت از خدمات حیاتی از جمله تولید انرژی تجدیدپذیر برای افغانستان تامین کند.