به گزارش ایراف،خواجه آصف وزیر دفاع پاکستان هفته گذشته در گفتگو با شبکه جیونیوز پاکستان گفت که در جلسه ای که در سال 2022 با سران ارشد حکومت سرپرست ازجمله یعقوب مجاهد، سراج الدین حقانی، امیرخان متقی و ملاشیرین داشته طالبان درخواست 10 میلیون روپیه هندی از پاکستان برای انتقال تحریک طالبان پاکستانی از مرزهای پاکستان به دیگر مناطق افغانستان کرده اند. سخنانی که معاون سخنگوی طالبان ضمن رد، آن را بی اساس خواند.
پیروزی طالبان در افغانستان و بازپس گیری قدرت در تابستان 2021، اسلام آباد را به عنوان برنده اصلی جنگ حداقل در آن روزها نشان می داد به ویژه آنکه ژنرال فیض حمید رئیس آی.اس آی طالبان نخستین مقام خارجی بود که در بحبوحه تشکیل حکومت سرپرست به کابل آمد و با نوشیدن یک پیاله چای گفت که «همه چیز خوب است».حمایت بیش از بیست سال پاکستان از طالبان بر کسی پوشیده نیست. اسلام آباد متحد جدی و قوی طالبان بود. در نتیجه پاکستان توقع داشت که با پیروزی طالبان بر کابل، حاکمان جدید افغانستان همکاری های بی بدیلی برای تحقق خواسته های این کشور ازجمله مهار تی تی پی داشته باشند.
اما طالبان افغانستان بیش از آنکه تمایل داشته باشد یک طرف این بحران بایستد تلاش کرد تا خود را در نقش یک بی طرف و به عبارت دقیق تر «میانجی» نشان دهد. به طوری که در سال 2022 طالبان افغان مذاکرات صلح میان طالبان پاکستان و اسلام آباد را تسهیل کرد. اما این مذاکرات نتوانست به ناامنی فزاینده پاکستان پاسخ دهد.از سوی دیگر پروژه میانیجگری طالبان با شکست مواجه شد. در نتیجه همزمان با افزایش حملات تی تی پی دولت پاکستان نوک پیکان اتهامات را طرف حکومت کابل گرفت و بارها طالبان افغانستان را متهم به حمایت از تی تی پی و پناه دادن به این گروه کرد.
در همین رابطه اسلام آباد برای مهار این گروه که معتقد است از خاک افغانستان سازماندهی می شوند، به ابزارهای مختلف برای تحدید تحرکات این گروه متوسل شد. در این میان انتقال اعضای تی تی پی از نقاط مرزی افغانستان با پاکستان همواره یکی از گزینه هایی بوده که اسلام آباد بر آن اصرار داشته است و به نظر می رسد که مورد تایید طالبان افغانستان نیز قرار گرفته است.
در ماه مه 2023 پس از نشست سه جانبه وزیران خارجه چین، پاکستان و طالبان، رسانه ها گزارش دادند که توافق شده است تا اعضای تی تی پی در مناطقی دورتر از مرزپاکستان در ولایات دیگر انتقال داده شوند.
وزیر کشور پاکستان نیز پیش از این اعلام کرد که در فوریه 2023، طالبان و پاکستان توافق کردند که با بودجه پاکستان اعضای تی تی پی را به شمال افغانستان انتقال دهند. این اخبار درحالی دست به دست می شد که در جون 2022 شورای امنیت سازمان ملل گزارش داده بود که حدود چهارهزار و 500 نفر از اعضای تی تی پی در مناطق مرزی افغانستان با پاکستان پناه گرفته اند. بعدتر رانا ثناءالله وزیر کشور پاکستان در 11 ژوئن 2023 در گفتگو با صدای آمریکا گفته بود که طالبان به دنبال آن است تا اعضای تی تی پی را از مناطق مرزی به ولایات دورافتاده افغانستان انتقال دهند. چند روز قبل از این مصاحبه نیز ذبیح الله مجاهد در گفتگو با رادیو آزادی بدون ذکر نام از طالبان پاکستانی گفت پناهجویان پاکستانی را از ولایت های مرزی مانند خوست به مناطقی دیگر انتقال داده اند. در نهایت، در در دسامبر 2024 نیز رسانه های پاکستانی از توافق طالبان با دولت پاکستان از انتقال خانواده های جنگجویان طالبان به ولایت های مرکزی افغانستان مانند غزنی گزارش دادند.
این اخبار درحالی منتشر می شد که شمال افغانستان با کنترل قدرت توسط طالبان روزهای ناآرامی را تجربه می کرد.موج ترورهای هدفمند علیه مقامات طالبان از یک سو و رنگ گرفتن اختلافات داخلی میان فرماندهان تاجیک و ازبیک طالبان مانند مخدوم عالم و صلاح الدین ربانی با همتایان پشتون شان در کابل ایده وجود اختلافات درون گروهی را تقویت کرد. این درحالی بود که این منطقه از لحاظ تاریخی، موقعیت ژئوپلتیکی و دارا بودن منابع معدنی غنی همواره مستعد ایجاد تنش و محل نزاع بر سر قدرت بوده است.
از سوی دیگر، انتقال اعضای تی تی پی به این مناطق همزمان با اعزام فرماندهانی از جنوب برای قرار گرفتن در پست های کلیدی در شمال افغانستان جایی که به طور سنتی مخالف طالبان است گمانه ها مبنی بر ایجاد سیاست برهم زدن ترکیب قومی وجمعیتی این مناطق را تقویت کرده بود.
به عبارت دیگر، ولایات فاریاب، تخار و بدخشان به موازات بازگشت طالبان به قدرت از نخستین کانون های اعتراض علیه سیاست های این گروه بود. این درحالی است که ترکیب قومیتی این ولایت نیز همواره برای طالبان مشکل آفرین بوده است.به عبارت دیگر، همزمان با زمزمه ها و عملیاتی سازی طرح انتقال اعضای تی تی پی که طالبان آن را مهاجران پاکستانی می خواند نگرانی ها نیز از برهم زدن ترکیب قومی و جمعیتی این مناطق نیز بالا گرفت. چرا که این مراکز عمدتا در مناطق غیرپشتون نشین ساخته می شوند جایی که کارشناسان معتقدند هدف برهم زدن ترکیب قومیتی در پشت این سازه ها وجود دارد.
همچنین برخی رسانه ها گزارش دادند که به موازات بازگشت طالبان به قدرت این گروه شهرک هایی را با هزینه های بالا و دارا بودن امکانات رفاهی و خدماتی گسترده در برخی از ولایت های مرکزی، شمالی و غربی افغانستان ساخته اند هرچند که طالبان مشخصا اعلام نکرده اند که هدف از ساخت این شهرک ها چیست اما ناظران می گویند که این شهرک ها قرار است محل سکونت اعضای وابسته به القاعده، تی تی پی باشد.بنابراین، حضور خانواده های این پتانسیل را دارد که در بلندمدت ترکیب جمعیتی را تغییر دهد.این دگرگونی بافت جمعیتی همچنین ظرفیت آن را دارد که اعتراضات و تحرکات ضدطالبانی را راحت تر خنثی و دفع کند.
پروژه انتقال تی تی پی و تسری ناامنی در مرز با همسایگان
اما پروژه انتقال تی تی پی از مرزهای مشترک با پاکستان با هدف خریدن امنیت برای اسلام آباد مرزهای دیگر همسایگان را قربانی خواهد کرد. به عبارت دیگر به همان میزان که مرزهای پاکستان مستعد ناامنی است شمال و غرب افغانستان نیزظرفیت ایجاد ناامنی را دارد.شمال افغانستان همواره میزبان گروه های تروریستی بوده است. تهدید ناامنی از این مرزها تا جایی جدی است که کشورهای آسیای مرکزی اخیرا طرح ایجاد «کمربند امنیتی» به ابتکار تاجیکستان را در دستور کار خود قرار داده اند. این درحالی است که اخیرا به موازات تحولات سوریه گزارش هایی ضد ونقیض و تایید نشده مبنی بر تحرکات گروه تحریرالشام در این مناطق نیز وجود دارد.
از سوی دیگر، ماه های اخیر مرزهای ایران نیز شاهد ناامنی بوده است. گروه تروریستی جیش العدل در چندماه گذشته تحرکاتی در مناطق شرقی ایران داشته اند.طبیعتا انتقال گروه های همفکر به این مناطق در شرایطی که گزارش های بین اللملی از وجود گروه های مختلف تروریستی در افغانستان خبر می دهند زمینه همکاری آنها را به ویژه با هدف ایجاد حکومتی اسلامی در نقاط مختلف منطقه تقویت می کند.
درنهایت یک نگته باید یادآوری شود که حتی در صورت جابه جایی این افراد آنها امکان رفت و آمد به مناطق مرزی با پاکستان را از دست نخواهند داد.به عبارت دیگر، پروژه انتقال اعضای تی تی پی به دیگر نقاط افغانستان با هدف تامین برای پاکستان ابزار چانه زنی قوی را برای طالبان در برابر دیگر کشورهای منطقه ضمن تسری ناامنی ایجاد خواهد کرد.
