بررسی وضعیت بازار سوخت در افغانستان؛ از واردات تا افزایش قیمت‌ها

به گزارش ایراف، منابع خبری اعلام کردند که به‌رغم کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی اما حکومت طالبان بهای بنزین در افغانستان افزایش داده است.

طبق این گزارش، قیمت بنزین طی یک هفته گذشته از 88 افغانی به 95 افغانی و قیمت گازوئیل نیز از 110 افغانی به 127 افغانی افزایش یافته است.

به دنبال افزایش قیمت سوخت، رانندگان در کابل نیز اعلام کردند که قیمت کرایه نیز افزایش پیدا کرده و این موضوع مشکلاتی را برای مردم افغانستان که پیش از این با بحران اقتصادی مواجه هستند را فراهم کرده است.

پیش از این نیز صلیب سرخ در گزارشی به کاهش قدرت خرید مردم افغانستان به دنبال افزایش بی‌سابقه قیمت کالاهای اساسی در این کشور پرداخته بود.

تامین بنزین در افغانستان

اگرچه افغانستان دارای پالایشگاه های کوچک است اما نکته جالب توجه در این است که آمار مشخصی از تولید بنزین در این کشور وجود ندارد.

گمرکات افغانستان اعلام کرده است که بنزین مورد نیاز افغانستان بیشتر از ایران، روسیه، قرقیزستان ، قزاقستان و تاجیکستان تامین می شود.

پیش از ورود طالبان به افغانستان حدود 70 درصد از بنزین این کشور از طریق پتروشیمی های ایران تامین می شد. این بنزین که به اصطلاح بنزین پیرولیز گفته می شود باید در فرایندی آلایندگی هایش تصفیه شود تا بتوان از ان در خودروها استفاده کرد.

دولت ایران به طور مستقیم تاکنون بنزین به این کشور صادر نکرده است و هرچه هست از طریق پالایشگاه های خصوصی و یا پتروشیمی ها به این کشور صادر می شود.

با روی کار آمدن طالبان اما سختگیریها در خصوص واردات بنزین از ایران افزایش یافت تاجایی که بارها بنزین های صادراتی ایران برگشت خودرده است.

که آخرین باری که این اتفاق رخ داد برای اوخر آبان بود که ظاهرا با رایزنی های صورت گرفته بین شرکت های پتروشیمی ایران و حکومت طالبان تا حد قابل توجهی این معضل برطرف شده است.

میزان مصرف بنزین در افغانستان

اما همانطور که گفته بخش دیگری از بنزین مورد نیاز افغانستان از طریق تاجیکستان وارد می شود. بنزینی که تاجیکستان به این کشور صادر میکند بنزین نهایی است و عملا دولت تاجیکستان این بنزین را صادر می کند به همین دلیل طالبان انتظار دارد که بنزین صادراتی ایران نیز به محض واردات همانند بنزین تاجیکستان قابل استفاده باشد.

در حال حاضر آمار رسمی از میزان بنزین مصرفی در افغانستان وجود ندارد اما براساس حجم واردات بنزین ایران و تاجیکستان می توان تخمین زد که روزانه 30 تا 33 میلیون لیتر بنزین در این کشور مورد استفاده قرار می گیرد که عمده بنزین مصرفی در این کشور نیز در کلانشهر کابل استفاده می شود.

صنعت پالایشگاه سازی در افغانستان

در میان کشورهای جهان افغانستان را به عنوان یک کشور نفت خیز نمی شناسند با اینکه این کشور دارای منابع محدود نفت در حوزه آمودریا است.

تولید نفت در این کشور بسیار محدود است و یک پالایشگاه کوچک هم می تواند این حجم نفت تولید شده را پالایش کند.

براساس آماری موجود در بهترین حالت می توان از میدان نفتی آمودریا روزانه 300 هزار بشکه نفت استخراج کرد.

در حال حاضر تنها یک پالایشگاه فعال در این کشور وجود دارد که از سال 93 کار خود را در این کشور انجام می دهد اما عملا حجم قابل توجهی نفت را در این کشور تصفیه نمی کند.

از سوی دیگر نیز اخیرا برخی از سرمایه گذاران ایرانی نیز ابراز تمایل کرده اند که در این کشور پالایشگاه بسازند و هرچند که طالبان از این اقدام ابراز تمایل کرده است اما کارشناس اقتصادی در این کشور معتقدند طالبان رسما تمایلی به توسعه منابع نفتی در این کشور ندارند زیرا معتقدند این سرمایه گذاری نمیتوان حجم قابل توجهی فراروده نفتی را در اختیار این کشور قرار دهد و عملا انها از واردات فراورده نفتی و بنزین ابراز رضایت دارند.