به گزارش ایراف؛ محمد سرور مولایی، استاد ادبیات فارسی، در این نشست گفت: خیلی خوشحالم که در این جمع حضور دارم. ۲۱ آذر سالروز فوت استاد بزرگ زریاب است. استاد زریاب آثار بسیار زیبا و نفیسی دارد. امیدوارم جوانان ما نقدهای مختلف درباره آثار استاد را جمع‌آوری و تبدیل به یک کتاب جامع کنند.
وی افزود: کتابی منتشر شده که بیشتر آن درباره نامه‌های استاد زریاب است و نویسنده این کتاب نیز یک مهاجر است و این کتاب، بسیار خواندنی است.
این استاد ادبیات فارسی در ادامه بیان کرد: خیلی خوب است که در چنین محافلی گزارش‌هایی از نوشته‌ها و نامه‌های استاد زریاب معرفی شود. اولین چیزی که در نامه‌های استاد زریاب به چشم می‌خورد احساساتی است که ایشان در نامه‌های‌شان نشان داده اند.
مولایی در ادامه نشست عنوان کرد: آثار استاد زریاب از منظر نقد ادبی بسیار ارزشمند است. استاد زریاب به موضوع مهاجران ما که در غرب به زبان و ادبیات فارسی توجه کرده‌اند نیز به خوبی پرداخته است.
وی بیان داشت: نامه‌های استاد زریاب هم در گذشته بسیار اهمیت داشت و هم امروز بسیار حائز اهمیت است. ایشان نگاه امیدوارانه‌ای نسبت به اقدامات مهاجران افغان در زمینه زبان فارسی دارد.
این استاد زبان فارسی در ادامه تاکید داشت: زریاب معتقد است باید از فرصت‌های مهاجرت استفاده کرد. وی در نامه هایش از دو مهاجرت نام می‌برد. مهاجران نباید ناامید شوید؛ بلکه باید از فرصت مهاجرت استفاده کنید، روزی سرزمین ما آزاد می‌شود و به سرزمین خود بازمی‌گردیم؛ اما مهم است که دست خالی به سرزمین خود بازنگردیم.
مولایی در پایان گفت: استاد زریاب می‌گفت بنده به غرب‌نشینان امیدی ندارم. امیدم به شما مشهدنشینان، و قم‌نشینان است. ایشان از مهاجران غرب‌نشین خون دل‌ها خوردند.
زبان زریاب
علی‌رضا آبیز؛ شاعر و پژوهشگر زبان فارسی در این نشست گفت: ما فارسی‌زبانان و فارسی‌نویسان یک بخت یاری داریم و آن این است که قلمرو زبانی که به آن تکلم می‌کنیم از مرزهای جغرافیایی که در آن زیست می‌کنیم فراتر می رود.
وی افزود: به عنوان یک شاعر و پژوهشگری که در ایران بزرگ شده یکی از نکاتی که آثار نویسندگانی که در کشورهای همسایه می نویسند مسئله زبانی است که در آثار آن‌ها می‌بینم. در کتاب «و یاسمن‌ها سوختند» نیز همین مسئله زبان بسیار اهمیت دارد. در این کتاب از زبان معیار استفاده شده است و آقای رهنورد از این زبان معیار به خوبی استفاده می‌کنند.
این پژوهشگر زبان فارسی در ادامه بیان داشت: استاد زریاب نگاه جزئی‌نگر دارند. همچنین دایره وسیع واژگانی دارند. خیلی از نویسندگان نمی‌توانند از حداکثر دایره واژگانی زبان فارسی استفاده کنند؛ اما استاد زریاب از ظرفیت دایره واژگانی زبان فارسی به خوبی استفاده می‌کند. در آثار داستانی استاد زریاب نگاه دلسوزانه به تهیدستان جامعه وجود دارد. استاد زریاب در داستان‌هایش به خوبی از باور عامیانه استفاده می‌کند و این نشانه یک نویسنده خوب است.
زریاب یک متفکر ادبی است
یامان حکمت؛ استاد زبان فارسی در این نشست گفت: استاد زریاب بسیار متنوع فکر می‌کرد در نتیجه بسیار متنوع هم می‌نوشت. استاد زریاب اگرچه شهرتش را از داستان هایش دارد؛ اما همیشه به فرهنگ فارسی نگاه ادبی داشته است و ایشان یک متفکر ادبی است.
وی افزود: خیلی‌ها معتقد هستند ما در افغانستان نقد ادبی نداریم؛ اما بنده معتقد هستم ما در افغانستان نقد ادبی داریم. گفتمان نقد ادبی در افغانستان در کنار آثار دیگر نفس می‌کشیده است. ما در افغانستان با فقدان چهره ای به نام منتقد ادبی مواجه هستیم؛ اما نقد ادبی همیشه جریان داشته است.
این استاد زبان فارسی در ادامه بیان کرد: آثار استاد زریاب در دو دسته نقد ادبی و نقد فرهنگی به رشته تحریر درآمده است. استاد زریاب معتقد بود نقد ادبی در افغانستان دچار جزم‌اندیشی است. استاد زریاب در نگاه خود به نقد ادبی از حوزه ای به نام بنیادهای نقد صحبت می‌کند. رویکرد استاد زریاب در برخی آثارش رویکرد بینامتنی بوده است.
در پایان این نشست از کتاب «و یاسمن‌ها سوختند» اثر استاد رهنورد زریاب رونمایی به عمل آمد.
