گرانی کرایه‌ها در کابل؛ افزایش فشار بر مستاجران

به گزارش ایراف مستاجران در کابل می‌گویند که اکنون، افرادی که نیاز به جابه‌جایی دارند، با چالش‌های بسیاری برای یافتن محلی مناسب برای زندگی مواجه هستند.

سید اسدالله سادات و کیت کلارک از شبکه تحلیلگران افغانستان با مشاوران املاک و مستاجران گفتگو کرده‌اند تا دلیل کاهش قیمت‌ها در سال 2021 و افزایش مجدد آن‌ها در سال 2024 و تأثیرات آن بر شهروندان کابل را بررسی کنند.

رحمت‌الله که خانه چهار اتاقه خود را در منطقه یکه‌توت در ناحیه 9 پایتخت از زمان تصاحب در سال 2021 اجاره کرده است، ماهانه 5000 افغانی (73 دلار آمریکا) می‌پرداخت، اما صاحب‌خانه اخیراً کرایه را بیش از دوبرابر کرده و آن را به 12000 افغانی (176 دلار آمریکا) رسانده است. او به دنبال خانه‌ای با اجاره معقول‌تر بوده، اما همچنان نتوانسته است خانه‌ای مناسب پیدا کند: «من مجبورم این خانه را ترک کنم؛ زیرا توان مالی آن را ندارم. یک ماه است که به دنبال خانه دیگری می‌گردم، اما هنوز نتوانستم پیدا کنم. من به بسیاری از دلالان املاک رفتم. خانه‌هایی با کرایه بسیار بالا وجود دارد. هر جا که بروید، خانه‌های چهار اتاقه با کرایه کمتر از 16000 افغانی (235 دلار آمریکا) پیدا نمی‌کنید. در دوران جمهوری هم در خانه اجاره‌ای زندگی می‌کردم. قبلاً 7000 افغانی (100 دلار آمریکا) می‌پرداختم، اما اکنون 12000 افغانی (176 دلار آمریکا) شده است.»

امین‌الله، یک مشاور املاک می‌گوید که در دولت قبلی، «قیمت خرید، فروش، اجاره و رهن در این منطقه بالا بود»؛ اما با تغییر دولت، قیمت‌ها به طور بی‌سابقه‌ای کاهش یافت. مهاجرت انبوه افغان‌ها نیز به کاهش قیمت‌ها کمک کرده است. طبق گزارش The New Humanitarian، حدود 124000 افغان در 15 آگوست 2021 یا درست پس از آن، زمانی که طالبان دوباره قدرت را به دست گرفتند، از افغانستان تخلیه شدند.

اکنون شرایط تغییر کرده است. مشاوران املاک از افزایش قیمت اجاره خبر می‌دهند. نواحی مرکزی مانند شهر نو، قلعه فتح‌الله، کارت چهار و کارت نو شاهد افزایش 40 درصدی اجاره‌بها بوده‌اند، در حالی که در حومه کابل، کرایه‌ها 20 تا 30 درصد افزایش یافته است. تقاضا در محله‌ها نیز متفاوت است.

امین‌الله می‌گوید تقاضا برای اجاره یا خرید خانه‌های بزرگ کم است، اما بازار خانه‌های کوچک داغ بوده و منجر به افزایش قیمت این خانه‌ها شده است.

سید حمیدالله، مشاور املاک در کارت نو، افزایش قیمت زمین و مسکن در کابل را بی‌سابقه توصیف کرده و گفته است که در برخی مناطق قیمت‌ها به حدی افزایش یافته که مردم عادی و حتی طبقه متوسط قادر به خرید نیستند.

یکی از کارگزاران برای نشان دادن سقوط و افزایش عمومی، میزان متوسط اجاره‌ها را ارائه داد.

افزایش سریع اجاره‌ها و قیمت‌ها زندگی را برای بسیاری دشوار کرده است. مرسل که با همسر و تنها فرزندش در خانه‌ای اجاره‌ای در کارت نو در ناحیه هشتم کابل زندگی می‌کند، گفت که در آغاز حکومت طالبان، ماهانه 6000 افغانی (85 دلار آمریکا) کرایه می‌داد، اما اکنون صاحب‌خانه کرایه را به 9000 افغانی (135 دلار آمریکا) افزایش داده است. به دنبال یافتن کرایه ارزان‌تر در صورت نقل مکان، او گفت: «هر جا که بروید، نمی‌توانید خانه‌ای دو اتاقه برای اجاره با کمتر از 12000 افغانی (171 دلار آمریکا) پیدا کنید و آپارتمان‌ها نیز ارزان نیستند.»

احمدشاه، یکی دیگر از ساکنان کابل که آپارتمانی در استانکزی مینا اجاره کرده است، گفت که افزایش کرایه‌ها زندگی را برای کسانی که خانه ندارند دشوار کرده است: «ما گیج شده‌ایم و نمی‌دانیم چه کنیم. قیمت مواد غذایی بسیار بالاست، اما کرایه‌ها نیز بسیار بالا رفته است. چگونه باید کرایه را پرداخت کنیم و چیزی برای خوردن داشته باشیم؟ من روزانه 100 تا 200 افغانی (3 دلار آمریکا) درآمد دارم و از همه آن برای مصارف روزانه استفاده می‌کنم. الان سه ماه است که به صاحب‌خانه بدهکارم. نمی‌دانم پول را از کجا پیدا کنم. صاحب‌خانه به من گفته است که خانه را ترک کنم؛ زیرا کرایه به 12000 افغانی (171 دلار آمریکا) افزایش یافته است. دولت نه اجاره خانه‌ها را کنترل می‌کند و نه به دستفروشان اجازه می‌دهد در شهر کار کنند، بلکه آنها را اگر کار کنند می‌زند. چه کار کنیم؟ کجا برویم؟»