به گزارش ایراف، به نقل از the time of central Asiaروابط دیپلماتیک قزاقستان و افغانستان بیش از 30 سال پیش در 12 فوریه 1992 آغاز شد. با این حال، در آوریل همان سال، رژیم جمهوری در کابل سقوط کرد و این کشور پس از تبدیل شدن به دولت اسلامی افغانستان به ورطه جنگ داخلی فرو رفت. چنین هرج و مرجی پیش از این هرگز دیده نشده بود. اولین امارت طالبان تأسیس شد و سپس توسط ائتلافی به رهبری آمریکا سرنگون شد و پس از آن جمهوری اسلامی افغانستان اعلام شد.
اولین نمایندگی دیپلماتیک قزاقستان در کابل در سپتامبر 2002، کمتر از یک سال پس از آغاز عملیات آزادی پایدار توسط آمریکا، افتتاح شد و در سال 2003 به سفارت تبدیل شد. از آن زمان به بعد روابط بین کشورها عملیاتی شد.
نقطه شروع جدید روابط قزاقستان و افغانستان در 15 اوت 2021 بود، زمانی که طالبان قدرت را در کابل به دست گرفتند. سیاست خارجی قزاقستان در آن زمان مورد آزمایش قرار گرفت، اما آستانه آینده نگری و عمل گرایی را نشان داد.
سفارت قزاقستان برخلاف اکثر کشورها تخلیه نشد، دیپلمات ها در شرایط جدید به کار خود ادامه دادند و شروع به برقراری اولین تماس ها با مقامات طالبان کردند. قزاقستان از همان ابتدا موضعی روشن و قابل درک گرفت و شروع به ترویج آن در سطوح مختلف کرد.
یک ماه پس از تسخیر کابل توسط طالبان، قاسم جومارت توکایف، رئیس جمهور قزاقستان در نشست سازمان همکاری شانگهای در دوشنبه (17 سپتامبر) توجه را به وضعیت افغانستان جلب کرد. همانطور که او اظهار داشت، «قزاقستان، افغانستان آینده را به عنوان یک کشور واقعا مستقل و متحد می بیند که در صلح با خود و همسایگان خود زندگی می کند. در این لحظه حساس تاریخی، مردم چند ملیتی افغانستان نباید در برابر مشکلات بی‌سابقه تنها بمانند.»
چند روز بعد، در 22 سپتامبر، در جریان مجمع عمومی سازمان ملل متحد، رئیس جمهور قزاقستان به تفصیل موضع کشورش را توضیح داد و یکی از اولین سیاستمدارانی بود که به مشکل کنونی «فراگیری» اشاره کرد.
توکایف بار دیگر تاکید کرد که قزاقستان از درخواست شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر تشکیل یک دولت جدید فراگیر از طریق مذاکرات، حمایت می کند.
به گفته وی، ایجاد یک سیستم اجماع محور که در آن گروه هایی با ارزش ها یا پیشینه های قومی، مذهبی و جنسیتی متفاوت بتوانند در یک کشور همزیستی داشته باشند، ضروری است.
برای درک بهتر و ارزیابی گذشته نگر از اقدامات آستانه در «مسیر افغانستان» شایسته است به تزهای دیگری که رئیس جمهور قزاقستان در نیویورک در زمانی که بیشتر جهان هنوز در موفقیت کمپین طالبان تردید داشتند، اشاره کرد:
«افغانستان باید به تعهدات بین المللی خود ادامه دهد و اطمینان حاصل کند که قلمروش به سکوی پرشی برای تروریست ها، قاچاق مواد مخدر و قاچاقچیان انسان تبدیل نشود. صرف نظر از اعتقادات سیاسی و شخصی خود، ما نباید اکنون مردم افغانستان را به سرنوشت خود رها کنیم.
وضعیت حاد انسانی باید اولویت اصلی ما باشد. آژانس‌های سازمان ملل و سایر سازمان‌های بشردوستانه باید دسترسی فوری، ایمن و بلامانع به کمک‌های بشردوستانه داشته باشند.
قزاقستان انتقال موقت مأموریت کمک سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) و سایر دفاتر سازمان ملل متحد در افغانستان را فراهم کرده است. ما آماده هستیم تا بستر لجستیکی برای ارسال کمک های بشردوستانه به افغانستان فراهم کنیم و سهم خود را داشته باشیم.
ابتکار قزاقستان برای ایجاد مرکز منطقه‌ای سازمان ملل در آلماتی می‌تواند به این مأموریت حیاتی کمک کند. ما آماده همکاری نزدیک با سازمان ملل، همسایگان و سایر سازمان ها هستیم.
ثبات آینده افغانستان به توسعه اقتصادی آن بستگی دارد. افغانستان تهدید نیست بلکه یک فرصت است. اگر کشور متحد و باثبات باشد، می تواند به توسعه آسیای مرکزی کمک کند.»
این موضع موقتی نبود – قزاقستان همچنان تعهد خود را به آن نشان می دهد. که از سوی دیگر بیانیه های آستانه و اقدامات عملی آن در قبال افغانستان حمایت می شود.
به طور کلی، سیاست قزاقستان در قبال افغانستان را می توان متوازن، عمل گرایانه و مبتنی بر واقعیت های مدرن توصیف کرد. اساس «دستورالعمل» قزاقستان اصل اساسی عدم مداخله در امور داخلی و همچنین تعهد به توسعه روابط خوب با افغانستان بدون توجه به رژیم سیاسی موجود در آنجا است.
پارادایم منطقه ای که در آن قزاقستان منافع دیگر کشورهای منطقه، در درجه اول تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان – همسایگان نزدیک افغانستان را در نظر می گیرد.
