رییس جمهور مسعود پزشکیان در نخستین سفر استانی خود به استان سیستان و بلوچستان رفت؛ استانی که صرفا یک استان نیست، قلب اقتصاد و سرمایهگذاری و همکاریهای منطقهای و سیاستهای ارضی و مرزی و مقابله مؤثر با باندهای قاچاق و گروههای تبهکار تروریستی است.
بنابراین، با وجود اینکه نخستین سفر استانی رییس جمهور، اهمیت استراتژيک سیستان و بلوچستان را نه صرفا به عنوان یک استان؛ بلکه بسیار فراتر از آن نشان میدهد، اما اینکه چه چیزی در این سفر مهم است، نیازمند درک دقیقتر است و باید تبیین شود.
۱. روایتها و واقعیتها و اهمیت عدم پذیرش روایتهای انحرافی
در سفر جاری، ۱۰ عضو دولت و شماری از نمایندگان مجلس، رییس جمهور را همراهی میکنند.
هریک از همراهان با توجه به زاویه دید، جهانبینی، گرایشهای گروهی و جناحی و منافع شخصی و سیاسیشان، روایت موردنظر خود را از وضعیت سیستان به رییس جمهور ارائه میکنند؛ روایتهایی که لزوما درست نیستند.
سیستان و بلوچستان به همان اندازه که کانون تحولات و رویدادهای مهمی است که چه بسا بر کل ایران و منظومه روابط منطقهای آن تاثیر میگذارد.
بستر منافع خرد و کلان افراد و جریانها نیز هست و این همان چیزی است که بعضا ممکن است مانع دیدهشدن واقعیتهای بالفعل و ظرفیتهای بالقوه آن شود.
رییس جمهور و همراهان باید مراقب روایتهای انحرافی و منفعتاندیشانه برخی افراد و جریانها از جمله بعضی نمایندگان مجلس باشند و دیدن واقعیتهای استان را بر روایتهای همراهان، ترجیح دهند.
۲. چه چیزی در سیستان مهم است؟
همانگونه که اشاره شد، سیستان فراتر از یک استان است. یکی از مهمترین ویژگیهای سیستان، موقعیت استراتژيک و نقش آن در معادلات ژئوپلیتیک منطقهای است. همسایگی با افغانستان و پاکستان و اتصال آن به دریای عمان، سیستان را از یک استان عادی فراتر میبرد و به هارتلند اقتصادی و امنیتی ایران تبدیل میکند.
در سالهای گذشته به ویژه در دوره سه ساله ریاست جمهوری شهید رییسی، نقش سیستان و بلوچستان در همکاری منطقهای، داد و ستدهای اقتصادی، بیاثر کردن تحریمها، روابط با همسایگان، مقابله با تهدیدهای تروریستی و انهدام باندهای قاچاق، بیش از هر زمان دیگری در گذشته، تغییر کرد و سیستان و بلوچستان از یک استان محروم و در حاشیه، به متن و محور سیاستگذاری دولت مرکزی و کانون تعاملات برد – برد ایران و افغانستان، ایران و هند و حتی ایران و پاکستان تبدیل شد.
۳. تحولات مهم در سیستان در دوران شهید رئیسی
شهید رئیسی طی سه سال ریاست جمهوری خود، سه بار به استان سیستان و بلوچستان سفر کرد و قرار بود چهارمین سفرش در خردادماه ۱۴۰۳ انجام شود.
در طول دوره کوتاه ریاست جمهوری سیدالشهدای خدمت، استان سیستان و بلوچستان، شاهد جهشهای بزرگ و بیسابقه اقتصادی، عمرانی، توسعهای، معدنی و تجاری و مهمتر از همه، جذب سرمایهگذاریهای عظیم خارجی از سوی افغانستان و هند بود.
۴. تجربه موفق همکاری با همسایگان
این استان که در گذشته به کانون تنش و اختلاف با همسایگان، شهرت داشت در دوره شهید رییسی به مرکز همکاری مثبت و دوسر سود تبدیل شد که بندر راهبردی چابهار، کریدورهای منطقهای، مدیریت مرزها، توسعه فرودگاهها، راه آهن و مسئله آب، ظرفیت همکاریهای فزاینده با همسایگان ایران به ویژه افغانستان را شکوفا ساخت و بسیاری از تهدیدها را تبدیل به فرصت کرد.