به گزارش ایراف، با بازگشت ترامپ به قدرت برای دومین بار جهان منتظر رویکرد جدید ایالات متحده به مسائل و تحولات گوناگون است. در این بین افغانستان و نگاه به آن از گزینه هایی است که تحلیلگران به بررسی آن پرداخته اند. هرچند گفته می شود که این کشور از اولویت در سیاست خارجی آمریکا خارج شده است اما کاخ سفید نمی تواند کاملا آن را کنار بگذارد.
این درحالی است که گفته می شود، تغییر رژیم در افغانستان؛حمایت مالی و تسلیحاتی از مخالفان طالبان و اولویت دادن به این کشور در سیاست خارجی آمریکا نخواهد بود.
اما با توجه به این که افغانستان یکی از کانون‌های بحران‌زا برای آمریکا بوده است، دولت ترامپ نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد. تهدیدهای احتمالی از سوی القاعده و داعش خراسان از افغانستان یکی از منابع نگرانی آمریکا خواهد بود. بر این اساس، پیش‌بینی می‌شود، دولت ترامپ ۲ طرح را به منظور رفع این تهدید و همچنین اتمام کار ناتمام در افغانستان در دستور کار قرار خواهد داد.
اما باید گفت که علیرغم تحلیل زودهنگام از وضعیت افغانستان و دولت جدید آمریکا دو طرح احتمالی به ذهن متبادر می شود.
طرح اول ،مذاکره مستقیم با حکومت طالبان است که در حکومت بایدن متوقف شد. در این مذاکرات ، مطالبات آمریکا از حکومت طالبان مطرح خواهد شد. این مطالبات اولویت بندی شده خواهند بود و اولویت اول، رفع نگرانی‌های امنیتی آمریکا است. اولویت بعدی، تغییر سیاست‌های سختگیرانه حکومت طالبان در قبال زنان است و اولویت بعدی، مذاکره حکومت طالبان با مخالفان و حصول یک توافق تحت نظر آمریکا است. اگر حکومت طالبان با این سیاست همکاری کند، احتمالا تعاملات دیپلماتیک و اقتصادی کابل – واشنگتن از سر گرفته خواهد شد. سهیم شدن آمریکا در منابع زیرزمینی افغانستان، یکی از جذابیت‌های احتمالی برای رئیس جمهور جدیدی آمریکا خواهد بود که در ذیل آن رقابت با چین هم توجیه‌پذیر است.
طرح دوم یا متعاقب شکست طرح اول مطرح است. در این طرح، دولت ترامپ به منظور تحت فشار قرار دادن حکومت طالبان، کمک‌های مالی به افغانستان را قطع یا کاهش خواهد داد. مشروعیت‌بخشی به مخالفان سیاسی را در دستور کار قرار خواهد داد و حتی ممکن است طرح تشکیل دولت در تبعید در دستور کار قرار گیرد. به موازات آن، تعمیق شکاف در درون رهبران طالبان را دنبال خواهد کرد تا رهبران عملگرای طالبان یا به قدرت برسند یا بتوانند رهبران ایدئولوژیک را متقاعد به اصلاحات کنند.
در این بین باید گفت که حکومت سرپرست طالبان زمان اندکی در اختیار دارد تا با برخی اقدامات، خود را در مقابل سیاست‌های دولت جدید آمریکا بیمه کند و از سیاست تحمیلی آمریکایی اجتناب کند. نخست در سیاست داخلی خود تجدید نظر کرده و چالش‌های ایجاد شده ناشی از احکام سختگیرانه را تعدیل کند. دوم، گشودن باب مذاکره با مخالفان سیاسی و سپس حرکت به سوی تشکیل دولت فراگیر است که مطالبه تمام کشورهای دور و نزدیک است. با این اقدامات، حکومت طالبان ضمن کسب حمایت مردمی، فرصت استفاده ابزاری آمریکا از مخالفان و دو دستگی درونی را خواهد گرفت. سرسختی و پافشاری بر برخی مواضع، ممکن است فشارهای سنگینی بر مردم افغانستان تحمیل کند.
منبع:بررسی تحولات افغانستان
