به گزارش ایراف، انستیتوی صلح ایالات متحده آمریکا در گزارشی به مناسبت سومین سالگرد حاکمیت طالبان در افغانستان گفته است که در این مدت در رفتار طالبان هیچ تغییری نیامده است.
در این گزارش وضعیت موجود نگرانکننده خوانده شده است.
در این گزارش با اشاره به بازگشت طالبان به قدرت، نحوه مدیریت وزارتخانهها و انتخاب اعضای کابینه طالبان آمده است که طالبان برخی از ادارات دولتی را منحل کردهاند. به عنوان مثال، وزارت امور زنان را با نهاد جدیدی به نام «وزارت امر به معروف و نهی از منکر» جایگزین کردند.
گزارش ادامه میدهد: «طالبان با انتصابات گسترده از قوم پشتون در ولایات غیر پشتون مانند سمنگان، تلاش کردهاند تا ساختار اداری این ولایات را پشتونی کنند. این انتصابات نشاندهنده تغییری فراتر از انتصاب قبلی اعضای ارشد طالبان به عنوان والیان و سایر پستهای کلیدی مانند رئیس پلیس و اطلاعات است.»
همچنین اشاره شده است که در ولایت بدخشان، این تغییرات دیرتر از سایر مناطق انجام شده که نشاندهنده حضور عناصر قومی تاجیک در این منطقه بوده است. اما حتی در بدخشان، طالبان اکنون بسیاری از این انتصابات را انجام دادهاند.
انستیتوی صلح آمریکا افزود که رهبران طالبان اغلب منصوبان ارشد خود را تغییر میدهند. این تغییرات لزوماً به دلیل مشکلات عملکردی یا شکستهای آشکار نیست.
با توجه به مخفی ماندن چهره رهبر طالبان، این انستیتوی اعلام کرده که هبتالله آخوندزاده در تصمیمات کلیدی، به ویژه در مسائل مربوط به محدودیتهای زنان، بیشتر دخالت میکند و اقتدار خود را اعمال کرده است.
این گزارش تأکید میکند که طالبان در حال حاضر با هیچ گروه مسلح سازمانیافته و قدرتمندی که تهدیدی جدی برای آنان باشد، مواجه نیستند. همچنین به حملات داعش اشاره شده که تهدیدی جدی برای حاکمیت طالبان محسوب نمیشود.
بخش دیگری از گزارش به کاهش کمکهای خارجی پس از سال ۲۰۱۰ و توقف کامل کمکهای توسعهای در سال ۲۰۲۱ اشاره میکند. این موارد باعث ناپایداری در شاخصهای توسعه انسانی مانند بهداشت و آموزش شده است.
بر اساس این گزارش، پایان درگیریهای خشونتآمیز سازمانیافته در مقیاس بزرگ پس از اوت ۲۰۲۱ تأثیرات مثبتی بر امنیت، فعالیتهای اقتصادی و حتی برخی از شاخصهای اجتماعی داشته است.
در ادامه آمده است که با کاهش شدید تولید ناخالص داخلی به میزان ۲۱ درصد در سال ۲۰۲۱ و ۶ درصد دیگر در سال ۲۰۲۲، هیچ احیای قابلتوجهی در سال ۲۰۲۳ صورت نگرفته و رشد اقتصادی پیشبینی شده نیز ناچیز است.
با این حال، انستیتوی اعلام کرد که در سال جاری و آینده میلادی، بسیاری از مردم افغانستان به دلیل بیکاری گسترده، از دست دادن معیشت و فقر، به کمکهای بشردوستانه وابسته خواهند بود.
در بخش دیگری از این گزارش با عنوان «موفقیتها و اشتباهات طالبان» آمده است که برخی از اقدامات طالبان، از جمله عدم تشکیل حکومت همهشمول، به طور گسترده در غرب مورد انتقاد قرار گرفته است. اما در عین حال، مدیریت اقتصاد کلان توسط طالبان بهتر از حد انتظار بوده و در نرخ ارز باثبات، تورم محدود و جمعآوری عواید عملکرد خوبی نشان دادهاند.
همچنین اشاره شده است که اقتصاد افغانستان، بهویژه پس از خشکسالی شدید اواخر دهه ۹۰ و اولین ممنوعیت تریاک توسط طالبان در سال ۲۰۰۰، به شدت تحت فشار بوده است. متوسط درآمد سرانه کمتر از دویست دلار بوده و شاخصهای اجتماعی مانند مرگ و میر مادران و کودکان در وضعیت وخیمی قرار داشته است.
انستیتوی صلح ایالات متحده اعلام کرده است که فساد در دولت طالبان نسبت به دولت قبلی افغانستان کمتر بوده است، بهویژه در گمرکات. اما همچنان مواردی از رشوهخواری و فساد در بخشهای آسیبپذیر مانند معدن گزارش شده است.
این گزارش همچنین به اشتباهات جدی طالبان اشاره کرده است که به اقتصاد افغانستان و حتی منافع خود طالبان آسیب رسانده است. یکی از این اشتباهات، ممنوعیت کشت خشخاش است که طالبان برای دومین سال متوالی به شدت آن را اجرا کرده است. این ممنوعیت باعث از دست رفتن درآمدی بالغ بر یک میلیارد دلار در سال برای خانوارهای فقیر روستایی، عمدتاً پشتونها، شده است.
در پایان، انستیتوی صلح ایالات متحده هشدار داده است که با توجه به تعداد محدود فرصتهای شغلی، شهروندان افغانستان با آیندهای تاریک مواجه هستند.
رشد تولید مواد %D