به گزارش ایراف؛ خبرگزاری میزان در گزارشی نوشته است که افغانستان بیش از ۴۰ سال از جنگ، بلایای طبیعی، فقر مزمن و ناامنی غذایی رنج برده است.
مشخصه اصلی و تعیینکننده جنگ ۲۰ ساله افغانستان صدمه به غیرنظامیان ناشی از نقض گسترده حقوق بشر و جنایتهای جنگی بوده است.
آمریکا پس از حوادث ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ (۲۰ شهریور ۱۳۸۰) به همراه متحدانش به اصطلاح «جنگ علیه ترور» خود را در ۷ اکتبر ۲۰۰۱ (۱۵ مهر ۱۳۸۰) علیه افغانستان آغاز کردند.
هدف از این کارزار نظامی از بین بردن حکومت وقت افغانستان، نابودی القاعده و دستگیری اسامه بنلادن اعلام شده بود و ادعا میشد که بدین وسیله عدالت برای آمریکاییها به ارمغان آورده میشود.
با این حال، واقعیت جنگ بهطور قابل توجهی از اهداف اولیه ادعایی آن فاصله داشت. ماموریت تحت سرکردگی آمریکا با نام عملیات «آزادی پایدار»، تا دسامبر ۲۰۱۴ پیش از انتقال به عملیات «نگهبان آزادی» ادامه یافت.
مرحله پایانی در ظاهر به دنبال تقویت قابلیتهای نظامی و نهادی افغانستان بود که تا خروج نهایی نیروهای آمریکایی در ۳۰ آگوست ۲۰۲۱ (۸ شهریور ۱۴۰۰) ادامه داشت. خروج نظامی آمریکا از افغانستان و تحولات پس از آن بسیاری از اهداف ادعایی آمریکا را زیر سوال برد.
امروز افغانستان با یکی از بدترین بحرانهای بشردوستانه در جهان مواجه است. براساس گزارش دیدهبان حقوق بشر، دو سوم جمعیت این کشور با ناامنی غذایی زندگی میکنند و ۸۷۵ هزار کودک با سوءتغذیه حاد مواجه هستند.
همچنین به گفته کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR)، جنگ نزدیک به ۲۰ ساله در افغانستان، ۲.۶ میلیون افغانستانی را مجبور به فرار به خارج از کشور و ۳.۵ میلیون نفر دیگر را در داخل آواره کرد.
حال این پرسش مطرح میشود که چه چیزی باعث این بحران در افغانستان شده است؟
به گفته نجم شفاجو، متخصص زنان و زایمان، این وضعیت از ۲ منبع سرچشمه میگیرد؛ جنگ و فقر.
شفاجو، میگوید: ۴ دهه جنگ به افزایش فقر منجر شده که تاثیر آشکاری بر سلامت دارد. بیشتر کسانی که در افغانستان هستند هرگز در زندگی خود چیزی را به نام صلح تجربه نکردهاند.
فقر و ناامنی غذایی
برخی آمارها نشان میدهند که پیش از جنگ ۶۲ درصد افغانستانیها در ناامنی غذایی بهسرمیبردند و این آمار درپی جنگ به ۹۲ درصد رسید. همچنین پیش از جنگ ۹ درصد از کودکان زیر ۵ سال در افغانستان دچار سوءتغذیه بودند که این عدد درپی جنگ ۲۰ ساله در این کشور به ۵۰ درصد رسید.
در همین حال، افغانستان پیش از آغاز جنگ شاهد نرخ ۸۰ درصدی فقر در این کشور بود که پس از ۲۰ سال جنگ به ۹۷ درصد رسید.
در همین حال و براساس آمارها، حدود ۲۴۳ هزار نفر در افغانستان و پاکستان درپی تهاجم نظامی آمریکا و متحدانش کشته شدند.
وضعیت کودکان
براساس گزارش Save the Children، روزانه ۲۰ میلیون کودک افغانستانی با ترس کشته شدن یا معلول شدن براثر مواد منفجره باقیمانده از جنگ از خواب بیدار میشوند.
۳.۸ میلیون نفر از آنها به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند و ۶۰۰ هزار نفر از سوءتغذیه حاد رنج میبرند.
موسسه آکسیر تخمین میزند که ۱۷ درصد از کودکان افغانستان با برخی ناتوانیها زندگی میکنند.
سلامت روان کودکان افغانستانی نیز در نتیجه نابسامانیهای اقتصادی و امنیتی در کشور به دلیل جنگ به خطر افتاده است.
درگیری و جنگ تحصیل کودکان را مختل کرده و بسیاری از آنها را مجبور کرده است که بهعنوان کارگر کار در کارگاههای ساختمانی و تاسیسات نظافتی را دنبال کنند.
ویرانی؛ میراث ۲ دهه تجاوز آمریکا
آمریکا پس از ۲ دهه اشغال نظامی افغانستان در حالی نیروهای خود را از این کشور خارج کرد که اوضاع امنیتی، اقتصادی و اجتماعی افغانستان در مقایسه با ۲۰ سال قبل بهبود نیافته بود.
تحلیلگران معتقدند که حضور نظامی طی این سالها به جز میلیاردها دلار خسارت و کشته شدن شمار زیادی از نظامیان آمریکا و اعضای ناتو، کشته شدن هزاران شهروند افغانستان دستاوردی نداشته است.
براساس گزارشها، آمریکا برای ۲۰ سال جنگ خود در افعانستان روزانه ۳۰۰ میلیون دلار هزینه کرده است.
زندان و شکنجه
یکی از اصلیترین زندانهای آمریکا در افغانستان زندان بگرام در ۵۰ کیلومتری شمال کابل، پایتخت این کشور بود.
زندان بگرام که دارای ظرفیت ۵ تا ۶ هزار زندانی با ۱۲۰ بند بود، از سوی آمریکا در سال ۲۰۰۲ در محوطه پایگاه هوایی بگرام تاسیس شد.
آناتولی در گزارشی نوشت که هزاران افغانستانی که در این زندان که به گوانتانامو افغانستان معروف بود و از سوی سازمان سیا (CIA) اداره میشد، به بهانههای مختلف از سوی نیروهای آمریکایی بازجویی و شکنجه شدند.
جنایت در افغانستان
پروژه گردآوری هزینههای جنگ دانشگاه براون اشاره کرد که بیش از ۱۷۴ هزار نفر بهطور مستقیم در پی جنگ در افغانستان جان باختند.
گلوبال تایمز نیز در گزارشی نوشت که آمریکا در جنگ ۲۰ ساله افغانستان جنایتهای جنگی وحشتناکی را در این کشور مرتکب شد؛ اما واشنگتن و پنتاگون معمولا از تصدیق آنها خودداری کرده و سعی میکنند حقیقت را بپوشانند.
این در حالی است که تاکنون اسناد زیادی درباره ارتکاب جنایت از سوی آمریکا در افغانستان فاش شده است.
آمریکا همچنین تحریمهایی را علیه دادگاه کیفری بینالمللی (ICC) اعمال کرد، دادگاهی که تحقیقاتی را در مورد جنایتهای جنگی آمریکا در افغانستان آغاز کرده بود.
واشنگتن برای بازتاب جنایتهایی که علیه مردم افغانستان مرتکب شده، صداقت صفر را نشان داده است.
بهعنوان نمونه، گزارش شد که در سال ۲۰۱۰، ۱۲ نظامی آمریکایی مستقر در استان قندهار در جنوب افغانستان یک «تیم کشتار» مخفی تشکیل دادند. گفته میشود که این نظامیان غیرنظامیان افغانستانی را بهطور تصادفی (Random) منفجر کرده و به ضرب گلوله به قتل میرساندند و انگشتان آنها را به عنوان غنیمت جمعآوری میکردند.
علاوه بر کشتار غیرنظامیان، اتهامهای زیادی نیز در مورد شکنجه، بدرفتاری و کشتار زندانیان از سوی نظامیان آمریکایی در افغانستان وجود دارد.
البته آمریکا تنها عامل جنایت در جنگ ۲۰ ساله افغانستان نبود. گزارشها نشان میدهد که اعضای ناتو که بهسرکردگی واشنگتن در این جنگ حضور داشتند نیز مرتکب جنایتهای جنگی در افغانستان شدند.
در حال حاضر استرالیا با پیامدهای اتهامهای جدی در مورد الگوی جنایتهای جنگی که نیروهای ویژه آن در جریان حملهها به ولایت ارزگان مرتکب شدند دستوپنجه نرم میکند. این اتهامها که شامل قتل کودکان، پرت کردن زندانیان از صخرهها و قراردادن اسلحه بر روی بدن افرادی که از سوی نظامیان استرالیایی به قتل رسیده بودند.