به گزارش ایراف، اقدامات سرکوب پلیس پنجاب علیه قاچاقچیان بینالمللی مواد مخدر در ماههای اخیر به افزایش «کمبود» هروئین اشاره داشته است. با توجه به ممنوعیت کشت آن توسط طالبان در افغانستان، قاچاقچیان مجبور به حفظ بازارهای خود از طریق مواد مخدر جایگزین شدهاند.
پلیس گزارش داده که میزان کشف و ضبط ماده مخدر «یخ» از قاچاقچیان به شدت افزایش یافته است. به طوری که از نیم کیلوگرم در سال گذشته به بیش از ۱۶ کیلوگرم در شش ماه اول سال ۲۰۲۴ رسیده است.
گوراو یاداو، مدیرکل پلیس پنجاب (DGP)ماه گذشته در یک بیانیه مطبوعاتی پس از دستگیری سه قاچاقچی مواد مخدر از امریتسار گفت: قاچاقچیان حتی به تولید یخ و قاچاق موادشیمیایی پیشساز روی آوردهاند تا خلاء ناشی از کمبود هروئین را در بازار پر کنند.
در حالی که یخ یا کریستال، متآمفتامین یک ماده مخدر مصنوعی است تولید میشود، هروئین یک ماده مخدر گیاهی است که از تریاک استخراج شده به دست میآید.
این درحالی است که در آوریل ۲۰۲۲ رهبر طالبان در فرمانی کشت تریاک در افغانستان را ممنوع کرد.
مقدار کشف و ضبط هروئین بهطور پیوسته در حال کاهش است، در حالی که مقدار کشف و ضبط یخ در حال افزایش است.
یک مقام ارشد نیروی ویژه مبارزه با مواد مخدر پنجاب بدون اینکه بخواهد نامش فاش شود، به ThePrint گفت: حداقل در یک مورد که تیمهای ما هروئین بیکیفیت کشف کردند، محموله حاوی یخ بود که بهصورت رایگان ارسال شده بود و قاچاقچیان را تشویق میکرد تا از هروئین به سمت یخ تغییر جهت دهند و سپس تغییر مشابهی در عادات مصرف معتادان به مواد مخدر ایجاد کنند.
به گفته منابع پلیس، قیمت خیابانی «یخ» ۵۰۰۰ روپیه در هر گرم است، در حالی که قیمت هروئین یا «چیتا» ۲۰۰۰ روپیه در هر گرم است.
این تغییر، پلیس را مجبور به ردیابی شبکههای توزیع کننده ماده مخدر یخ و کسانی که مواد شیمیایی پیشساز که از آنها برای تهیه مواد مخدر مصنوعی در آزمایشگاهها استفاده میکنند، میرسانند، کرده است.
یکی از اولین موارد قاچاق «یخ» به پنجاب که در سال ۲۰۱۳ به سرخط خبرهای ملی در پاکستان تبدیل شد، زمانی بود که جگدیش بولا، کشتیگیر سابق که به پلیس پیوسته بود، بههمراه ماده شیمیایی پیشساز آن، پزودوافدرین، دستگیر شد.
کاهش تولید تریاک در افغانستان و تأثیر آن بر پنجاب
طبق گزارشی که در نوامبر ۲۰۲۳ توسط دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC) منتشر شد و در آن تحقیقاتی درباره کشت تریاک در افغانستان انجام شده بود، در سال ۲۰۲۳، کشت خشخاش و تولید تریاک در آن کشور بهطرز چشمگیری کاهش یافت پس از آنکه طالبان در آوریل ۲۰۲۲ ممنوعیتی برای «کشت خشخاش و همه انواع مواد مخدر» اعلام کرد.
در گزارش UNODC آمده است که بهصورت ملی، سطح زیر کشت تریاک ۹۵ درصد کاهش یافته و به مجموعاً ۱۰هزارو ۸۰۰ هکتار رسیده است که نشان میدهد کشاورزان به ممنوعیتی که در آوریل ۲۰۲۲ اعلام شده بود، پایبند بودهاند.
این گزارش میافزاید: تولید تریاک نیز با کاهش مشابه ۹۵ درصدی از ۶ هزارو۲۰۰ تن در سال ۲۰۲۲ به ۳۳۳ تن در سال ۲۰۲۳ رسید. درحالی که کل برداشت تریاک در سال ۲۰۲۳ میتوانست به ۲۴ تا ۳۸ تن هروئین با کیفیت صادرات (۵۰-۷۰ درصد خلوص) تبدیل شود. اما این مقدار به ۳۵۰-۵۸۰ تن در سال ۲۰۲۲ رسیده بود.
این ارقام اکنون در بازیابی مواد مخدر در پنجاب که بهعنوان گذرگاه قاچاق تریاک از افغانستان از طریق پاکستان بهعنوان بخشی از مسیر تجاری مواد مخدر «هلال طلایی» (ایران-افغانستان-پاکستان) شناخته میشود، منعکس شده است.
در سال ۲۰۲۳، پلیس پنجاب مجموعاً ۱۳۵هزارو 9۲۲ کیلوگرم هروئین را کشف کرده بود که بهطور متوسط تقریباً ۱۳۲ کیلوگرم در ماه بود. اما در سال جاری و تا هفته سوم ماه جولای، ۵۵۴ کیلوگرم هروئین در پنجاب کشف شده است که بهطور متوسط تقریباً ۸۰ کیلوگرم در ماه است.
از سوی دیگر، کشف «یخ» از ۰.۵۴ کیلوگرم در سال ۲۰۲۳ به ۱۶.۹ کیلوگرم تا هفته سوم جولای افزایش یافته است.
یک مقام ارشد نیروی ویژه مبارزه با مواد مخدر پنجاب که از افشای نامش خودداری کرد، گفت: کیفیت هروئین کشف شده نیز بهطور قابل توجهی نسبت به سالهای گذشته کاهش یافته است. بهطور معمول، هروئین کشف شده دارای خلوص ۸۵-۹۵ درصد بود، اما حالا به ۳۰-۳۵ درصد کاهش یافته است. این به معنای آن است که کمبود هروئین وجود دارد و آن را با چیزهای دیگر مخلوط میکنند.
پزشکان شاغل در برنامههای ترک اعتیاد دپارتمان بهداشت ایالتی، تغییر از هروئین به یخ را فاجعه بار خواند.