به گزارش ایراف؛ ولی‌الله شاهین، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک در این نشست در خصوص تغییر حکومت در ایران و تأثیرات احتمالی آن بر روابط دوجانبه با افغانستان گفت: افغانستان و ایران کشورهای همسایه هستند و این همسایگی در متون دینی از جایگاه و ارزش بسیار بالایی برخوردار است.
به گفته او، روابط خوبی در زمینه‌های مختلف با ایران داریم و انتظار می‌رود با تغییر دولت در ایران روابط دوجانبه تقویت شود.
جعفر مهدوی، استاد دانشگاه در این نشست گفت: تغییر دولت در ایران تغییر چندانی در سیاست کلی ایجاد نمی‌کند، اما می‌توان به آن به عنوان یک فرصت جدید نگاه کرد.
این استاد دانشگاه در خصوص سیاست خارجی دولت جدید ایران در قبال افغانستان گفت: موضوع روابط با افغانستان برای ایران بسیار مهم است، زیرا هر دو کشور 950 کیلومتر مرز مشترک دارند و اشتراکات دینی، زبانی و فرهنگی دارند. در سیاست خارجی ایران، رابطه با اسرائیل خط قرمز و رابطه با آمریکا در خط نارنجی قرار دارد.
او ادامه داد که اینکه امارت اسلامی (طالبان) چه قبل و چه بعد از پیروزی موضع قاطع و روشنی در قبال اسرائیل داشت، می‌تواند عاملی برای نزدیک شدن افغانستان و ایران باشد. با توجه به عوامل مختلف، امید است که روابط ایران و طالبان نزدیک‌تر شود.
مهدوی با بیان اینکه در سیاست طالبان حقوق ایران روشن است و در این باره حسن نیت وجود دارد، گفت: ایران نیز باید این درخواست را تحت عنوان نظام جمعی تعریف نشده در افغانستان تصویب کند که در حال حاضر نه عملی است و نه قابل قبول، بلکه موضوعی داخلی است.
این استاد دانشگاه‌های افغانستان گفت: همچنین تصوراتی وجود دارد که با روی کار آمدن دولت جدید به ایران، شاید تحولات روابط ایران و افغانستان به سرعت سه سال گذشته نباشد، اما باز هم بستگی به موضع ایران دارد، هرچند همچنان با جایگاه امارت اسلامی مرتبط است و اگر افغانستان گام‌های پویا و سازنده‌ای در روابط بردارد، این تحولات از کند شدن نجات خواهد یافت.
به گفته او در سه سال گذشته انتقادات وارده به دستگاه سیاست خارجی ایران این بود که ایران در روابط دوجانبه از طالبان پیشروتر بوده و از این رو رئیس جمهور جدید ایران روابط متوازن با کشورهای همسایه دارد .
مهدوی ادامه داد که گذر روابط دو کشور از مرحله کامل امنیتی و ایدئولوژیک به فاز اقتصادی و فرهنگی به نفع دو کشور است. زیرا اگر روابط اقتصادی شود و منافع به هم پیوند بخورد، روابط دوجانبه قوی‌تر می‌شود و از مشکلات مرزی کنونی و سایر تهدیدها خارج می‌شویم.
در ادامه این نشست محمدحسین سعید، معاون امور ایران اداره دوم سیاسی وزارت امور خارجه طالبان نیز گفت: آقای پزشکیان تعامل با کشورهای همسایه را اولویت سیاست خارجی خود خوانده است. اما در عین حال نیاز به افزایش تلاش‌های ما برای توسعه روابط با کشورهای همسایه به ویژه ایران وجود دارد.
