به گزارش ایراف؛ پایگاه خبری «JURIST» با انتشار گزارشی به پیامدهای تصمیم جدید وزارت خارجه طالبان مبنی بر قطع روابط با نمایندگی‌های دیپلماتیک خود در چندین کشور اروپایی و استرالیا پرداخته است و معتقد است که این تصمیم باعث انزوای بیشتر افغانستان تحت اداره طالبان خواهد شد.
این اقدام بی‌سابقه، لحظه‌ای مهم در تاریخ دیپلماتیک معاصر افغانستان است و پیامدهای مهمی برای موقعیت این کشور در جامعه جهانی دارد.
با این حال، به نظر می‌رسد که تلاش طالبان برای کسب قدرت، با واکنش اندکی از سوی جامعه بین‌المللی، در گوش‌های ناشنوا قرار می‌گیرد. این عدم تعامل باعث می‌شود که بیانیه آنها چیزی بیش از یک فریاد کمک به نظر نرسد.
علاوه بر این، این تصمیم احتمالاً شهروندان افغانستان را از دسترسی به حمایت‌های بین‌المللی محروم خواهد کرد.
وزارت امور خارجه طالبان در بیانیه خود که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شده، نوشته است: «در بیشتر موارد، این تصمیم در مورد حضور دیپلماتیک افغانستان در کل کشورها یا مناطق اعمال می‌شود. در آلمان، طالبان تصمیم گرفته‌اند که شهر به شهر تمایز قائل شوند. این تعلیق برای ماموریت‌های این کشور در استرالیا، بلژیک، کانادا، فرانسه، یونان، ایتالیا، لندن، نروژ، لهستان، سوئد و اتریش سوئیس اعمال می‌شود. در آلمان، برلین و بن اعمال می‌شود، اما در مورد مونیخ نیست.»
طالبان در ادامه افزوده است که افغان‌هایی که مایل به دریافت کمک کنسولی در اروپا هستند، می‌توانند در اسپانیا، هلند، بلغارستان و جمهوری چک این کار را انجام دهند.
تصمیم ناگهانی برای قطع روابط با نمایندگی‌های دیپلماتیک افغانستان نشان‌دهنده یک تغییر عمیق در رویکرد طالبان به سیاست خارجی است و از تلاش اولیه خود برای تثبیت خود به عنوان یک دولت قانونی افغانستان عقب‌نشینی می‌کند.
این اقدام کانال‌های دیپلماتیک معدودی را که باز بودند، مختل می‌کند، در حالی که اکثر پست‌های دیپلماتیک افغانستان در خارج از کشور رهبری طالبان را به رسمیت نمی‌شناسند و آنها را غیرقانونی می‌دانند، این فریاد هرگونه چشم‌انداز گفت‌وگوی سازنده را کم رنگ می‌کند و به طور بالقوه کمک‌های بشردوستانه و توسعه‌ای را که برای افغانستان حیاتی است به خطر می‌اندازد.
مردم افغانستان تحت اداره طالبان، ارتباطات شکننده افغانستان با جهان خارج به طور فزآینده‌ای ضعیف شده است و تهدیدی برای منزوی کردن بیشتر افغان‌ها در سراسر جهان است.
لغو تعامل با نمایندگی‌های دیپلماتیک می‌تواند هم به منزله رد هنجارهای دیپلماسی بین‌المللی و هم یک موضع انزواگرایانه تلقی شود که می‌تواند، موقعیت افغانستان را به‌عنوان یک کشور منحرف که مایل به دست کشیدن از منافع اتباع خود است تثبیت کند.
انتشار این اعلامیه از سوی وزارت خارجه طالبان همچنین سوالاتی را در مورد اهداف استراتژیک بلند مدت آنها ایجاد می‌کند. دیپلماسی یکی از ارکان کلیدی حکومت داری است که نه تنها گفتگوی سیاسی بلکه روابط اقتصادی و تبادل فرهنگی را نیز تسهیل می کند.
با عقب نشینی از این کانال‌ها، طالبان ممکن است نشانه عقب‌نشینی به سمت جزیره‌ای باشد که می‌تواند عواقب ناگواری برای ثبات و رفاه اقتصادی افغانستان داشته باشد. با این حال، برخی از کشورها تصمیم گرفته‌اند با رهبری طالبان افغانستان تعامل دیپلماتیک داشته باشند، یعنی آن کشورها یا در مورد آلمان که طالبان گفته است که مأموریت‌های آنها را به رسمیت می‌شناسد.
در همین حال، هیئت‌های نمایندگی در سراسر جهان به این خبر واکنش نشان می‌دهند و تأثیر کمی بر کار خود نشان می‌دهند، به طوری که دکتر زلمی رسول، سفیر افغانستان در بریتانیا، گفت: «سفارت افغانستان در لندن قاطعانه اعلام می‌کند که به تمام کنسولگری‌های خود ادامه خواهد داد و خدمات دیپلماتیک بدون وقفه ارائه خواهد داد.
وی ادامه داد که این مأموریت به حفاظت از حقوق و منافع شهروندان افغان در خارج از کشور اختصاص دارد و از همه امکانات و منابع خود برای تضمین بالاترین استاندارد خدمات استفاده خواهیم کرد.
زلمی رسول تأکید کرد که تعهد آنها به افغان‌ها در بریتانیا و ایرلند شمالی تزلزل ناپذیر است.
در همین حال؛ نظیف‌الله سالارزی، سفیر افغانستان بلژیک گفت: سفارت برای هرگونه فعالیت سیاسی و خدمت به کشور میزبان اعتبار و مشروعیت دارد، برعکس، این اعلامیه مشروعیت ندارد و اخبار فوری حتی بدتر از آن گمراه کننده است.
ثریا عزیزی یکی از دیپلمات‌های افغان در اروپا به JURIST گفت: «این فقط یک شوخی است. طالبان در موقعیتی نیست که به مردم دستور دهد که چه کاری انجام دهند یا برای خدمات کنسولی به کجا مراجعه کنند. آنها یک گروه تروریستی هستند که سعی دارند، مانند یک دولت قانونی عمل کنند.»
همچنین شورای هماهنگی سفیران و سرکنسول‌های جمهوری اسلامی افغانستان در خبرنامه‌ای به اتباع افغان مقیم کشورهای غربی از تعهد تزلزل ناپذیرشان به ارائه خدمات کنسولی اطمینان داده است.
با وجود چالش‌های مهم در سه سال گذشته، نمایندگی‌های دیپلماتیک افغانستان در اروپا، کانادا، استرالیا و سایر مناطق به حمایت از شهروندان خود در راستای همسویی با استانداردهای جامعه بین‌المللی ادامه داده‌اند. بیانیه آنها بر تلاش‌های جاری نمایندگی‌های دیپلماتیک افغانستان برای حمایت از اتباع خود و حفظ روابط بین المللی، علیرغم چشم‌انداز پیچیده سیاسی و چالش های ناشی از رژیم نامشروع طالبان، تأکید می کند.
شورا تأکید کرد: «از سه سال گذشته، نمایندگی‌های دیپلماتیک و کنسولی افغانستان در اروپا، کانادا، استرالیا و جاهای دیگر موظف به ارائه خدمات کنسولی به اتباع افغان در کشورهای میزبان خود بوده‌اند. این تعهد علیرغم شرایط چالش‌برانگیز، با هدایت منافع شهروندان افغان و همسویی با مواضع جامعه جهانی، حفظ شده است.»
شورا در ادامه دامنه مسئولیت‌های آنها را روشن کرد و خاطرنشان کرد که همه فعالیت‌ها، از جمله خدمات کنسولی، باید کاملاً به توافقات دوجانبه بین کشورهای فرستنده و پذیرنده پایبند باشند.
آنها اعلام کردند: «فعالیت خارج از حوزه مسئولیت آنها، همانطور که در توافقنامه‌های دوجانبه مربوطه تعریف شده است، از جمله ارائه خدمات کنسولی، مجاز نیست. هرگونه فعالیتی ناقض تعهدات دوجانبه و بین المللی مربوطه است.»
شورا با تاکید بر پیامدهای احتمالی اقدامات غیرمجاز، هشدار داد: این‌گونه فعالیت‌ها چالش‌های متعددی را برای اتباع افغانستان به همراه خواهد داشت و تأثیر منفی عمیقی بر آینده روابط دیپلماتیک و کنسولی افغانستان خواهد داشت. همچنین صدور اسناد از سوی نمایندگی‌های دیپلماتیک و کنسولی در کشور دیگر قابل اجرا نیست و برای اتباع کشور به ویژه کسانی که اخیراً به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند، مشکلات جدی ایجاد خواهد کرد.
با وجود این هشدارها، نمایندگی‌های دیپلماتیک افغانستان همچنان بر وظایف خود ثابت قدم هستند.
این شورا تاکید کرد: نمایندگی‌های دیپلماتیک و کنسولی افغانستان در اروپا، کانادا، استرالیا و جاهای دیگر به ادامه ارائه خدمات کنسولی در چارچوب قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی و در تفاهم و همکاری با مقامات کشور میزبان متعهد هستند.
با این حال، شورا همچنین در مورد تأثیرات نامطلوب اقدامات طالبان بر مهاجران و شهروندان افغان در خارج از کشور ابراز نگرانی کرد.
آنها در پایان نوشته‌اند: «متأسفانه طالبان با اقدامات اشتباه محاسباتی و کوته فکرانه خود، بارها مشکلاتی را برای مهاجران و شهروندان افغان که در خارج از کشورشان زندگی می کنند، ایجاد کرده‌اند».
از زمان بازگشت طالبان به قدرت در اوت 2021، افغانستان مسیری پیچیده و اغلب بحث برانگیز را در روابط بین‌المللی طی کرده است.
واکنش جهانی به حکومت طالبان با ترکیبی از بدبینی، تعامل محتاطانه و محکومیت آشکار مشخص شده است. جامعه بین‌المللی تا حد زیادی از به رسمیت شناختن رسمی دولت طالبان خودداری کرده است و نگرانی‌های مربوط به حقوق بشر، به‌ویژه حقوق زنان و اقلیت‌ها، و نیز مسائل گسترده‌تر حکومت‌داری و امنیت را منعکس می‌کند.
علاوه بر این، این تغییر دیپلماتیک ممکن است، نشان دهنده عقب‌نشینی رهبری طالبان به سمت موضع رادیکال و ایدئولوژیک تر باشد. این نشان دهنده روند گسترده‌تری است که در آن طالبان تعهدات ایدئولوژیک خود را بر نیازهای عمل گرایانه مردم افغانستان اولویت می دهد. این اقدام می‌تواند فرصت‌های گفت‌وگو با جامعه بین‌المللی را محدود کند و مواضع تندرو را تقویت کند که در طول تاریخ افغانستان را در درگیری و نزاع فرو برده است.
همچنین باعث شده است که برخی از نمایندگی‌های دیپلماتیک با شخصیت‌های طالبان مانند سفارت در اسپانیا و هلند درگیر شوند و سفارت‌ها برای پرداخت هزینه‌های کارکنان و صورت‌حساب‌هایشان مشکل داشته باشند و طالبان از حضور در سازمان ملل به سفیران خودداری کنند.
آنی پفورزایمر، دیپلمات سابق ایالات متحده، تجزیه و تحلیل جامعی از گزارش اخیر سازمان ملل در مورد تحریم‌ها علیه طالبان ارائه کرد که وضعیت نگران‌کننده افغانستان به‌عنوان مرکز تروریسم را برجسته می‌کند.
تصمیم طالبان برای قطع روابط با نمایندگی‌های دیپلماتیک افغانستان، یک مقطع حساس در روابط بین‌المللی این کشور است. این اقدام، انزوای افغانستان را عمیق‌تر می‌کند و به‌‍طور بالقوه بحران‌های انسانی و اقتصادی جاری را تشدید می‌کند.
در روزهای حاکمیت طالبان موضع دیپلماتیک افغانستان منعکس کننده سیاست‌های داخلی رژیم است. یعنی سیاست‌هایی محدودکننده، ایدئولوژیک و در تضاد با هنجارهای بین‌المللی.
رویکرد رژیم به دیپلماسی – که عملاً یک اولتیماتوم به جامعه بین‌المللی است – نشان‌دهنده سبک حکومت‌داری گسترده‌تر آن است. با آشکار شدن این بحران دیپلماتیک، عواقب آن احتمالاً فراتر از مرزهای افغانستان خواهد بود.
پیام طالبان روشن است و آن این است که یا شرایط تعامل آنها را بپذیرید یا با شکست کامل روابط دیپلماتیک روبرو شوید.
این امر شهروندان افغان را در خارج از کشور در موقعیتی نامطمئن قرار می دهد و بین رژیم ناشناخته و از دست دادن بالقوه خدمات کنسولی حیاتی گرفتار می‌شود.
جامعه بین‌المللی اکنون با چالش ایجاد توازن در مخالفت‌های اصولی با سیاست‌های طالبان با نیاز عملی به حفظ کانال‌های ارتباطی و حمایت از مردم افغانستان مواجه است.
