به گزارش ایراف، سایت WION (World Is One News) در گزارشی نوشت: چین در تلاشهای خود برای ارتباط با جنوب آسیا، در حالی که دهلی نو سیاست “اول همسایگی” را دنبال میکند، به رویکردی با عنوان “بدون هند” روی آورده است.
پنجمین مجمع همکاری چین و جنوب آسیا (CSACF) در شهر کونمینگ استان یوننان چین در حال برگزاری است. این رویداد با هشتمین نمایشگاه چین و جنوب آسیا همزمان است و از تاریخ ۲۳ تا ۲۸ ژوئیه ۲۰۲۴ ادامه دارد.
مجمع CSACF بخشی از یک ابتکار عمل با عنوان “بدون هند” است که هدف آن تأمین منافع بلندمدت چین و “طرحهای بزرگ” آن، به همراه ابتکار “یک کمربند، یک جاده (OBOR)” است. در سال ۲۰۲۱، پکن یک ابتکار مشابهی را پیشنهاد داد که بر واکسنهای کووید-۱۹ و کاهش فقر تمرکز داشت و شامل کشورهای افغانستان، بنگلادش، نپال، پاکستان و سریلانکا بود، اما هند، مالدیو و بوتان را کنار گذاشت.
در طول ۱۰ سال گذشته، روابط نزدیکتر بین چین و جنوب آسیا منجر به دو برابر شدن حجم تجارت شده است. حجم تجارت بین چین و کشورهای جنوب آسیا در سال ۲۰۲۳ به ۱۹۷.۴ میلیارد دلار رسید که نشاندهنده نرخ رشد سالانه متوسط ۸.۳ درصد است. به گفته وانگ لیپینگ، یکی از مقامات وزارت بازرگانی چین، چین و کشورهای جنوب آسیا یک پنجم اقتصاد جهانی را تشکیل میدهند.
چین در منطقه اقیانوس هند با دوگانگی ‘کمک’
در حوزه دریایی، چین در حال ترویج “مجمع منطقه اقیانوس هند-چین” است که توسط آژانس همکاری بینالمللی توسعه چین (CIDCA) سازماندهی میشود. از این طریق، پکن در حال رقابت برای کسب نفوذ در منطقه استراتژیک اقیانوس هند (IOR) است و با سرمایهگذاریهای کلان در بنادر و زیرساختهای چندین کشور، نفوذ خود را گسترش میدهد.
با این حال، در مفهوم “کمک” یک دوگانگی وجود دارد. در حالی که کمکهای دهلی نو بیشتر به شکل کمکهای بلاعوض، خطوط اعتباری و توسعه ظرفیتها است، کمکهای چین دارای ویژگیهای خاص چینی هستند، به این معنا که همیشه با انگیزه دسترسی به بازارهای جدید و بازدهی اقتصادی همراه است.
به عنوان مثال، در سریلانکا، بندر دریایی هامبانتوتا که توسط چین ساخته شد، در اواخر سال ۲۰۱۷ به دلیل ناتوانی دولت سریلانکا در تأمین هزینههای نگهداری، به طور رسمی به چین واگذار شد. چین به طور فزایندهای مالکیت را به عنوان شرطی برای کشورهایی که قادر به بازپرداخت وامها نیستند اعمال میکند و در نتیجه، حاکمیت کشورها را به خطر میاندازد.
برخی تحلیلگران، به ویژه در آفریقا، معتقدند که بسیاری از پروژههای تأمین مالی شده توسط چین برای مردم محلی چندان سودمند نیستند و صرفاً راهی برای دسترسی چین به بازار و منابع کشورها محسوب میشوند.
مطالعهای در سال ۲۰۱۷ توسط AidData نشان داد که اکثر کمکهای خارجی چین به شکل “کمک سنتی” — کمکهای بلاعوض مستقیم — نیست، بلکه بیشتر برای پروژههای تجاری و وامهایی است که باید با بهره بازپرداخت شوند.
حذف هند از مجمع منطقه اقیانوس هند-چین باعث بحثهایی درباره نیتهای چین در منطقه اقیانوس هند (IOR) شده است. چین از سال ۲۰۰۸ با اعزام منظم ناوهای جنگی به خلیج عدن، حضور نظامی خود را در منطقه اقیانوس هند حفظ کرده است، بهطور ظاهری برای عملیات “ضد دزدی دریایی.” این حضور ابعاد استراتژیکی به خود گرفت زمانی که پکن در سال ۲۰۱۷ اولین پایگاه نظامی خارجی خود را در جیبوتی افتتاح کرد.
درگیر شدن روزافزون چین در اقیانوس هند و حذف هند از مجمع منطقه اقیانوس هند-چین سوالاتی را درباره پویاییهای در حال تغییر منطقه و جاهطلبیهای پکن مطرح میکند.
در آوریل ۲۰۲۴، چین پنج ویژگی بستر دریا در اقیانوس هند را به نام سازهای موسیقی چینی نامگذاری کرد و تعداد کل توپوگرافیهای زیرآبی که در این منطقه نامگذاری کرده به نه مورد رساند. نارضایتی چین از نامگذاری اقیانوس هند به نام هند باعث شده است که “هندیبودن” منطقه اقیانوس هند را به چالش بکشد.
در سال ۲۰۲۱، شی جین پینگ، رئیسجمهور چین، اعلام کرد که چین به جامعهای نسبتاً مرفه (شیائوکانگ) از هر لحاظ تبدیل شده و بدین ترتیب ادعا کرد که به اولین هدف صدمین سالگرد حزب کمونیست چین دست یافته است. برای رشد اقتصادی بیشتر، چین نیاز به داشتن همسایگی هماهنگ و ترویج نظریههای “توسعه مسالمتآمیز” و “مدل برد-برد” دارد.
بنابراین، برای پکن بسیار مهم است که محیطی صلحآمیز را که از صعود آن حمایت میکند، حفظ کند.