نشست دوحه سه با حضور ۲۲ نماینده ویژه از کشورهای مختلف از جمله نمایندگان ویژه کشورهای همسایه افغانستان و کشورهای فرامنطقه‌ای و ۸ سازمان بین‌المللی و همچنین با حضور هیات طالبان که در دو نشست قبلی غایب بود، راه‌اندازی شده است.
از حواشی مهم و قابل توجه نخستین روز نشست دوحه سه، دیدارهای دیپلماتیک غیررسمی مقامات سیاسی کشورها و سازمان‌های شرکت‌کننده با نمایندگان طالبان و یا به صورت دوجانبه و چندجانبه با یکدیگر بوده است.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان که سرپرست هیأت قندهار در نشست دوحه سه را بر عهده دارد با ضمیر کابلوف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور روسیه، در حالی دیدار و گفتگو کرد که کابلوف در این دیدار پوشش غیررسمی داشت.
مجاهد بعد از این دیدار در صفحه شبکه ایکس خود نوشت: روسیه از موضع «امارت اسلامی افغانستان» حمایت کرد و «امارت اسلامی» نیز از موضع مثبت روسیه تشکری نمود.
مجاهد در حاشیه نخستین روز سومین نشست دوحه، با نماینده عربستان سعودی دیدار نمود و از قصد طرف سعودی مبنی بر بازگشایی سفارت این کشور در کابل خبر داد و درباره این دیدار در شبکه ایکس نوشت: “مذاکرات سازنده‌ای بین دوطرف انجام شد”.
سهیل شاهین از اعضای هیئت طالبان در نشست دوحه در یک گفت‌وگوی رسانه‌ای در حاشیه نخستین روز و پیش از برگزاری رسمی نشست گفت: “من به آمریکایی‌ها و جهان می‌گویم که افغانستان ۲۰ سال تحت اشغال بود، سیاست زور در اینجا حاکم بود؛ اما این سیاست نتیجه نداد و شکست خورد. ما آماده هستیم که با جهان ارتباط و تعامل مثبت داشته باشیم و مسایل را از راه تفاهم حل کنیم”.
از دیگر دیدارهای غیررسمی نخستین روز نشست دوحه سه، می‌توان به دیدار نماینده طالبان با نماینده کشور ازبکستان و عالی‌ترین مقام هند در حوزه افغانستان اشاره نمود به نحوی که ذبیح‌الله مجاهد ادعا کرده است که هند از موضع افغانستان در نشست آتی دوحه اعلان حمایت کرده است.
همچنین شایان ذکر است که طالبان در حالی در سومین نشست دوحه شرکت می‌کند که در نشست‌های اول و دوم حضور نداشت و تحریم نشست‌های اول و دوم دوحه توسط طالبان، منجر به توقف گفتگوها در حل مسائل افغانستان شده بود. از همین‌روی می‌توان گفت که طالبان حضور و شرکت در نشست سه دوحه را به مثابه یک فرصت بسیار مناسب برای گفتگو و تعامل با جهان می‌بيند.
این دیدارهای غیررسمی که می‌توان آن را بخشی از فرایند تجمیع دیدگاه‌ها درباره دستور کار اصلی نشست و لابی‌گری درباره تامین اهداف و منافع طرف‌ها دانست، تا پیش از برگزاری رسمی نشست ادامه داشته است.
آصف درانی، نماینده ویژه پاکستان از دیدار با همتایان آمریکایی، روس، چینی و اروپایی خود خبر داد و در صفحه‌اش در شبکه ایکس نوشت: “تعامل من با همتایان آمریکایی، چین، روسیه و اتحادیه اروپا در حاشیه نشست دوحه سوم عصر امروز آغاز شد”.
در واقع می‌توان لابی هتل کارلتون را از صبح روز یکشنبه به عنوان یکی از مهم‌ترین مکان‌های سیاسی در راستای انجام گفتگو و مذاکره حول موضوعات و مسائل افغانستان در بیش از سه سال اخیر دانست.
شایان توجه است که حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهور ایران در امور افغانستان که در راس هیاتی به دوحه رفته است در نخستین روز و پیش از برگزاری رسمی نشست دوحه سه، دیدارهای دوجانبه و چندجانبه‌ای با مقامات طالبان و سایر نمایندگان شرکت‌کننده انجام داده است.
کاظمی‌قمی پیش از سفر به قطر، در شبکه اجتماعی ایکس، هدف از این سفر را تبیین مواضع، انتقال نگرانی‌های تهران درباره افغانستان و توضیح سیاست‌های انسان دوستانه ج. ا. ایران در زمینه اتباع حاضر در کشور به مقامات سازمان ملل و کشورهای شرکت کننده در نشست عنوان کرده بود.
در این رابطه مطالعه کاظمی قمی: انتقال نگرانی های تهران درباره افغانستان از اهداف ما در دوحه3 است پیشنهاد می شود.
