آصف درانی؛ نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان در گفتگوی اختصاصی با ایراف، گفت این امید وجود داشت که پس از خروج نیروهای آمریکایی و به قدرت رسیدن (دوباره) طالبان، نه تنها صلح در افغانستان؛ بلکه در کل منطقه و فراتر از آن برقرار شود؛ اما متأسفانه هنوز هم بیش از 10 گروه تروریستی در افغانستان پناه گرفته‌اند. او همچنین درباره تشکیل دولت فراگیر در افغانستان گفت که افغان‌ها خود باید در این زمینه تصمیم بگیرند.
آصف درانی؛ نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان در حاشیه دومین نشست گروه منطقه‌ای تماس برای افغانستان در نخستین گفتگوی خود با یک رسانه ایرانی درباره دومین نشست گروه تماس منطقه‌ای و نشست دوحه ۳ که به زودی برگزار می‌شود به پرسش‌های ایراف پاسخ داد.
او در این گفتگو، به موضوعات مختلفی از جمله فعالیت گروه‌های تروریستی در افغانستان، تحصیل دختران و کار زنان افغان و نظر دولت پاکستان در خصوص دولت فراگیر در افغانستان پرداخت.
متن کامل این گفتگو به شرح زیر است:
ارزیابی شما از گفتگوهایی که در نشست تماس منطقه‌ای که در تهران برگزار شد، چیست؟
این گروه از چهار کشور ایران، چین، روسیه و پاکستان تشکیل شده؛ کشورهایی که همسایه هم هستیم. ایران، پاکستان و چین کشورهای همسایه افغانستان هستند. روسیه که دورتر از ما قرار دارد و امنیت تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان برایش مهم است نیز در میان ما حضور دارد.
اما در خصوص افغانستان، مهم است که این کشورها در مورد موضوعاتی بحث کنند که نه تنها بر روابط دوجانبه آنها با افغانستان، بلکه بر کل منطقه و در عرصه بین‌المللی تأثیرگذار است.
موضوعاتی که احتمالا در کنفرانس دوحه ارائه می‌شود نیز در همین خصوص خواهد بود.
نشست دوحه فرایندی تحت نظارت سازمان ملل متحد با ۲۷ عضو است که شامل کشورهای بزرگ جهان است. از زمان خروج نیروهای آمریکایی در حقیقت افغانستان با یک بحران انسانی مواجه شده است. این در حالی است که پس از شروع جنگ اوکراین و جنایات اسرائیل علیه فلسطینیان، تمام توجهات به سمت این مسائل معطوف شده و افغانستان به فراموشی سپرده شده است؛ بنابراین می‌توان گفت که این نشست در چنین شرایطی برگزار شده و بحث‌های بسیار مفیدی در آن صورت گرفته و در واقع چهار کشور، نگرانی خود را از اوضاع رو به وخامت در افغانستان به دلیل حضور تروریسم ابراز کردند.
با توجه به مشکلات ناشی از تروریسم، به ویژه داعش خراسان در افغانستان و گروه‌های تروریستی دیگر که از خاک این کشور استفاده می‌کنند، باید چه سیاستی در پیش گرفت تا امنیت مردم افغانستان و کشورهای همسایه تامین شود؟
این امید وجود داشت که پس از خروج نیروهای آمریکایی و به قدرت رسیدن (دوباره) طالبان، نه تنها صلح در افغانستان؛ بلکه در کل منطقه و فراتر از آن برقرار شود؛ اما متأسفانه هنوز هم بیش از 10 گروه تروریستی در افغانستان پناه گرفته‌اند.
برای مثال، طالبان پاکستان در افغانستان پناه گرفته و آنها حملات خود را با استفاده از خاک افغانستان انجام می‌دهند و به مناطق مرزی ما حمله می‌کنند.
بعد از آن ما ISKP را داریم که بازهم در داخل خاک افغانستان حضور دارند و تهدیدی برای طالبان افغانستان محسوب می‌شوند و در کشورهای مختلف از جمله پاکستان حملاتی را انجام دادهاند.
همچنین در حملات تروریستی در ایران، ازبکستان و تاجیکستان شرکت داشتند که آخرین حمله در مسکو رخ داد که در آن نزدیک به ۱۵۰ نفر کشته شدند و سپس در جدیدترین آنها پنج مهندس چینی و یک راننده پاکستانی در یک حمله انتحاری کشته شدند که TTP در آن نقش داشت. تحریک طالبان پاکستان با حضور در افغانستان توطئه‌های خود را با این مکانیزم برنامه‌ریزی می‌کند. پاکستان شواهد غیرقابل انکاری را هم در این زمینه ارائه کرده است.
بنابراین این موضوعات کاملا جدی هستند و مورد بحث کشورها نیز قرار گرفته است. هدف این است که دولت افغانستان درک کند که با هم می‌توانیم با تهدید تروریسم مبارزه کنیم و صلح و ثبات را نه تنها در افغانستان؛ بلکه در کل منطقه و فراتر از آن تضمین کنیم.
شما در این کنفرانس به آقای کاظمی قمی نمایندگی دادید، تا مجموعه نگرانی چهار کشور و مشورت‌های لازم را در کابل و قندهار به طالبان ارائه کند، به نظر شما چقدر این مشورت‌ها برای کمک به مردم افغانستان سودمند خواهد بود؟
من فکر می‌کنم این موارد، نقطه نظرات مشترک کشورهای حاضر در این کنفرانس بود و امیدواریم که مورد توجه دولت موقت افغانستان نیز قرار گیرد. به همین ترتیب این نقطه نظرات جمعی، توسط ایران، به عنوان رأس این گروه در تهران، منتقل خواهد شد.
ما امیدوار بودیم که نماینده‌ای از دولت موقت نیز در این نشست حضور داشته باشد، اما به دلایل خودشان نتوانستند در این جلسه شرکت کنند.
با توجه به وعده‌های طالبان به نظر شما چگونه می‌توان مقامات طالبان را در خصوص موضوع تحصیل دختران و کار زنان متقاعد کرد؟
من فکر می‌کنم که این مسئولین کشور افغانستان هستند که باید در مورد آن تصمیم بگیرند؛ اما ما بخشی از اجماع مورد توافق OIC در مورد این موضوعات هستیم و آنها ابراز نگرانی کرده‌اند که نمی‌توان چنین ممنوعیتی را «اسلامی» ارزیابی کرد و این یک واقعیت بسیار مهم است که باید به آن توجه کرد.
دولت پاکستان در خصوص لزوم تشکیل دولت فراگیر در افغانستان سخن گفته، تصویر شما از یک حکومت فراگیر چگونه است؟
خود افغان‌ها باید تصمیم بگیرند؛ من فکر می‌کنم طالبان بهتر می‌دانند که به چه صورت در این زمینه اقدام کنند.
ما هم تصمیم‌گیری در این مساله را به افغان‌ها واگذار می‌کنیم.
از نظر پاکستان نشست دوحه ۳ چه دستاوردی برای افغانستان و منطقه خواهد داشت؟
دوحه یک فرایند است که ما امیدواریم آغازی برای حل مسائل افغانستان باشد. مسائلی وجود دارد که به طور مستقیم به افغانستان مربوط می‌شود. امیدواریم که به آن رسیدگی شود.
در کنار مساله تروریسم، این مسائل مهم است و امیدواریم که مقامات سازمان ملل نیز به این نگرانی‌ها توجه کنند. همچنین امیدواریم که مشارکت کشورها در واقع به کاهش بحران انسانی افغانستان کمک کند. برای اینکه سال گذشته تقریباً ۴.۵ میلیارد دلار تعهدات از سوی کشورها انجام شد، در حالی که تنها بخشی از تعهدات محقق شد. در حقیقت این مساله نیز وضعیت انسانی در افغانستان را تشدید کرده است.
دلیل پاکستان در مورد روند اخراج مهاجرین افغان چیست؟
آنها مهاجر نبودند. آنها افغان‌های غیرقانونی بودند که مدارک معتبر نداشتند یا اینکه مدارک جعلی درست کرده بودند. این افراد افغان‌های مهاجر عادی نبودند، ما هنوز نزدیک به ۳ میلیون پناهنده افغان در رده‌های مختلف داریم که دارای گواهی کارت اقامت یا کارت PR هستند. برخی دیگر دارای کارت شهروندی افغانستانی هستند.
همچنین ما بیش از ۷۰۰،۰۰۰ افغان داریم که پس از خروج نیروهای آمریکایی به پاکستان آمده‌اند. اینها نزدیک به ۷۰۰،۰۰۰ نفر هستند که در پاکستان اقامت غیرقانونی داشتند. هیچ کشوری در جهان نمی‌تواند اجازه ورود بیگانگان غیرقانونی را به کشور بدهد. آنها در سراسر جهان، بازداشت و تبعید می‌شوند.
اگر من فردا به کابل بروم و آن روز اعتبار ویزای من تمام شود، مرا بازداشت و اخراج می‌کنند؛ بنابراین پاکستان هیچ کار غیرقانونی انجام نداده است و فقط این اخطاریه را برای افراد غیرقانونی که افغان و از سایر کشورها هستند، ارسال کرد، نه فقط افغان‌ها.
ما بنگالی‌ها، سومالیایی‌ها و نیجریه‌ای‌ها را هم که به طور غیرقانونی در پاکستان بودند، اخراج کردیم؛ اما تعدادشان کم است. افغان‌ها بیشترین تعداد را دارند، پس رفتند. تاکنون نزدیک به ۶۰۰،۰۰۰ افغان غیرقانونی پاکستان را ترک کرده‌اند.
به نظر شما بستن مرزها به روی افغان‌ها چه میزان به تجارت بین دو کشور ضربه وارد کرده است؟
من اینطور فکر نمی‌کنم. تجارت ادامه دارد. به دلیل حملات تروریستی که از طرف افغانستان و توسط تحریک طالبان پاکستان انجام شده است، برخی از فراز و فرودها وجود داشته است؛ اما به طور کلی، تجارت ادامه یافته است.
از نظر پاکستان چگونه باید اختلافات دو کشور در خصوص دیورند حل شود؟
این مشکل ما نیست. این مساله ممکن است در ذهنیت آنها باشد. آنها جرات ندارند یک اینچ عبور کنند و هم ما این مرز را نقض نمی‌کنیم و این مرز بین المللی به رسمیت شناخته شده است. به نظر من دوستان افغان ما در واقع طرز فکر خود را بازبینی خواهند کرد و این مساله مشکل پاکستان نیست.
پاکستان تنش‌های میان دو کشور را چگونه می‌خواهد کاهش دهد؟
تنشی وجود ندارد. فکر نمی‌کنم تنش وجود داشته باشد. مسائل معمولی وجود دارد که به آنها رسیدگی می‌شود. اگر رسانه‌ها آن را به عنوان «تنش» مطرح می‌کنند، من آن را تنش نمی‌نامم. اینها صرفاً چیزهایی هستند که ما روزانه با آن سروکار داریم؛ بنابراین تجارت ادامه دارد. ما روزانه به طور متوسط ۳۰۰۰ ویزا صادر می‌کنیم. پس چه تنشی وجود دارد؟!
