به گزارش ایراف، عصر سه‌شنبه ۸ خرداد ۱۴۰۳، پانزدهمین نشست کتاب‌نامه بلخ با محوریت نقد و بررسی کتاب «بنیادهای ایدئولوژیک تحولات سیاسی افغانستان معاصر» اثر جدیدالتالیف دکتر محمدحنیف طاهری در کافه کتاب رستوران عمارت بلخ در تهران و با حضور دکتر سید عسکر موسوی و دکتر مجتبی نوروزی و جمعی از دانشگاهیان و فرهنگیان ایران و افغانستان برگزار شد.
دکتر محمدحنیف طاهری، نویسنده و پژوهشگر افغانستانی، در حاشیه چهاردهمین نشست کتاب‌نامه بلخ در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار ایراف، یکی از مهم‌ترین ریشه‌های ایدئولوژیکی تحولات سیاسی افغانستان معاصر را تفسیر منفی از اسلام سیاسی دانست و گفت: در طول تاریخ چند سده افغانستان، استفاده ابزاری از دین را برای رسیدن به قدرت و حفظ سلطه مشاهده می‌کنیم و در همین راستا می‌بینیم که از فقه حنفی که فقهی عقل‌گراست، تلقی رادیکال صورت می‌گیرد.
او یکی از ریشه‌های ایدئولوژیک تحولات سیاسی حداقل پنج سده اخیر افغانستان را “اسلام سیاسی” دانست که از آن دو تفسیر مثبت و منفی وجود دارد.
طاهری تفسیر مثبت از اسلام سیاسی را نگاه و نظریه عینیت دیانت و سیاست یا وحدت سیاست و دیانت در اسلام بر خلاف مسیحیت خواند که این نظریه مورد اجماع متفکران مسلمان، مستشرقان و اسلام‌پژوهان می‌باشد.
این استاد دانشگاه، تفسیر منفی از اسلام سیاسی را، رویکرد ابزارگرایانه قدرت‌طلبان به اسلام دانست که چه بسا باورمندی به عینیت دیانت و سیاست نیز نداشته باشند که به بیان طاهری این برداشت منفی از اسلام سیاسی در طول تاریخ معاصر افغانستان را به وفور می‌توان مشاهده نمود: در تاریخ تحولات معاصر افغانستان مشابه چنین تلقی و برداشت منفی از اسلام به وفور مشاهده می‌شود. برای مثال امیر عبدالرحمن‌خان [۱۸۸۰-۱۹۰۱م] آن‌چنان به اسلام و جهاد یا وحدت سیاست و دیانت باورمندی یا فهم نداشت اما به راحتی و سادگی از مفهوم اسلام و جهاد، استفاده ابزاری می‌کرد؛ برای اینکه رسیدن قدرت و توسعه سلطه، هدف و مقصود نهایی‌اش بود. این امر را در دوره نظام جمهوریت و دو ریس‌جمهور پیشین افغانستان نیز می‌توان مشاهده کرد.
کتاب «بنیادهای ایدئولوژیک تحولات سیاسی افغانستان معاصر» عصاره پنج مقاله علمی پژوهشی در رویکردهای فلسفه و اندیشه سیاسی و جامعه‌شناسی سیاسی از محمدحنیف طاهری است که در طول سال‌های اخیر نوشته شده و مورد بازنگری قرار گرفته است و به صورت یک مجموعه و در حدود ۲۶۰ صفحه، به تازگی در تهران توسط نشر نگاه معاصر روانه بازار نشر شده است.
محمدحنیف طاهری، نویسنده و پژوهشگر افغانستانی و از استادان دانشگاهی در افغانستان است که پیش از این کتاب‌های «اسلام و دموکراسی لیبرال»، «مطالعه تطبیقی تروریسم از منظر فقه شیعه و حنفی» و «پدران مدرنیته» نیز از او در سال‌های پیش در ایران چاپ و منتشر شده است.
