به گزارش ایراف، موضوع فشار مهاجران افغانستانی بر نظام سلامت به عنوان یکی از مسائل مهم در دستور کار قرار گرفته است. در این راستا، حسین فرشیدی، معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران، در گفتگویی به این موضوع اشاره کرد و اظهار داشت: ما شاهد حضور یک جمعیت قابل توجه از مهاجران افغانستان در ایران هستیم.
فرشیدی با بیان اینکه رشد جمعیت مهاجران در ایران بسیار بالاست، به تأثیر این موضوع بر نظام سلامت ایران اشاره کرد و گفت: مهاجران افغانستانی خدماتی را به صورت رایگان از نظام سلامت ایران دریافت می‌کنند که سازمان جهانی بهداشت و کمیساریای عالی پناهندگان نیز به‌طور کامل با این موضوع آشنا هستند.
وی افزود: آن‌ها متوجه هستند که ما تمایزی میان شهروندان ایرانی و مهاجران افغانستانی قائل نمی‌شویم. آن‌ها می‌دانند که داروهای لازم در طول بارداری و زایمان به صورت رایگان در دسترس وزارت بهداشت ایران قرار نمی‌گیرد اما تمام بسته‌های حمایتی ارائه شده به مادران در طول بارداری و زایمان برای مهاجرین رایگان است، این باعث ایجاد فشاری بر نظام سلامت ما توسط افراد مهاجر می‌شود.
قبلاً محمد مهدی ناصحی مدیرعامل سازمان بیمه سلامت نیز اعلام کرده بود: مهاجران خارجی که از نظر مالی نیازمند شناخته می‌شوند، از خدمات بیمه سلامت رایگان بهره‌مند هستند و تعداد این افراد تقریباً ۲۰۰ هزار نفر است.
تعداد مهاجرانی که با ارائه کارت‌های معتبر از خدمات بیمه‌ای ایران بهره‌مند هستند، به یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر می‌رسد. به گفته مسئولین این تعداد بیشتر از افرادی است که در پوشش بیمه سلامت ایران قرار دارند.
ناصحی پیشتر نیز گفته بود مهاجران می‌توانند با پرداخت حق بیمه از خدمات بیمه‌ای بهره‌مند شوند، اما بسیاری از آن‌ها این کار را انجام نمی‌دهند.
وی گفته بود به اداره کل امور اتباع و مهاجران وزارت کشور پیشنهاد داده‌اند اتباع خارجی همانند دیگر کشورها حق بیمه خود را به محض ورود به ایران پرداخت کنند. هزینه بیمه اتباع خارجی مبلغ ۵۰ دلار است. در حال حاضر، خدماتی برای اتباع خارجی ارائه می‌شود، اما این موضوع باعث فشار بر سیستم سلامت کشور می‌شود، زیرا خدمات بدون پرداخت حق بیمه ارائه می‌شود.
بهره‌مندی از خدمات درمانی جزء حقوق بنیادین تمام انسان‌ها از جمله مهاجران است. با این حال، عمده اتباع مهاجر در دسترسی به خدمات بیمه سلامت با مشکل مواجه هستند.
مدیرعامل بیمه سلامت از کمبود مشارکت مهاجران در طرح‌های بیمه نیز سخن گفته است. احتمالاً دلیل اصلی این مشکل را می‌توان وضعیت مالی ضعیف خانواده‌های مهاجر دانست. ایران برای رفع این مشکلات با همکاری نهادهای بین‌المللی به برخی از اقشار محروم این گروه خدمات بیمه‌ای رایگان ارائه می‌دهد، و بر اساس اعلام ناصحی، تعداد این افراد حدود ۲۰۰ هزار نفر است.
گفتنی است دفتر کمیسیاریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان اعلام کرده بود که کمک به مهاجرین افغان در ایران و پاکستان نیازمند 620 میلیون دلار بودجه است. اگر بپذیریم که مجموعاً در این دو کشور بیش از 10 میلیون مهاجر افغان حضور دارد، در واقع این میزان از بودجه به ازای هر مهاجر 62 دلار در نظر گرفته شده است؛ در حالی‌که فقط هزینه درمانی تحمیل شده از سوی هر مهاجر بر نظام سلامت ایران، 500 دلار در سال تخمین زده می‌شود.
در مورد آمارهای مرتبط با سلامت مهاجرین، محمدمهدی گویا، رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران گفته است: از میان تقریباً یک میلیون مهاجر ثبتشده افغانستانی در ایران، حدود 35 هزار نفر در مهمان‌شهرها، 120 هزار نفر در حومه شهرها و 850 هزار نفر دیگر به صورت معمولی در کنار مردم ایران زندگی می‌کنند و وزارت بهداشت خدمات پایه سلامت را به آن‌ها ارائه می‌دهد. این خدمات شامل خدمات واکسیناسیون، مراقبت از مادران و کودکان و دیگر خدمات مرتبط می‌شود، و برای مهاجران ثبتشده در حومه شهرها، پایگاه‌های اختصاصی بهداشتی ایجاد شده است که از ابتدای دولت یازدهم در ایران، این خدمات گسترش یافته است.
وی افزود: علاوه بر این، ما در نقاطی که جمعیت افغان بیشتری داریم، تلاش کرده‌ایم خدمات بیشتری ارائه دهیم. بر اساس آخرین آمار (سال ۱۳۹۷)، روزانه ۶ هزار ویزیت برای مهاجران انجام شده است.
به جز موارد ذکر شده، ارائه خدمات درمانی اساسی به مادران باردار و همچنین خدمات اورژانسی از جمله خدماتی هستند که به صورت کاملاً رایگان برای مهاجران فراهم می‌شوند. درباره خدمات بهداشتی و درمانی برای مادران باردار افغانستانی در ایران، طبق گفته‌های گویا، حدود ۱۸۰ هزار بانو در میان مهاجرین ثبتشده در دسته‌ی سنی که به سن باروری رسیده‌اند، وجود دارند که ۱۸ درصد از کل مهاجرین مقیم ایران را تشکیل می‌دهند. ۹۴ درصد این مادران مهاجر زیر پوشش مراقبت‌های بارداری قرار گرفته‌اند و تمام خدمات ما برای آنان، همانند مادران باردار ایرانی است.
علاوه بر این، واکسیناسیون نیز یکی از خدماتی است که به مهاجران در ایران به صورت رایگان ارائه می‌شود. برای کودکان مهاجر نیز، گفته شده است که حدود ۵۰ هزار کودک زیر یک سال مهاجر افغانستانی نیز زیر پوشش نظام سلامت ایران هستند و تمام خدمات ارائه شده به آن‌ها، از جمله واکسیناسیون، مشابه کودکان ایرانی است. تقریباً ۱۰۰ درصد این کودکان زیر پوشش خدمات واکسیناسیون قرار گرفته‌اند.
طبق اظهارات مقامات بهداشتی ایران، خدمات بیمه به دو بخش تقسیم می‌شوند، بخش اول برای بیماران خاص و صعب‌العلاج که پوشش کامل بیمه برای آن‌ها رایگان است و تقریباً ۱۰۰ هزار نفر تحت پوشش این بیمه قرار گرفته‌اند که البته تأمین هزینه آن‌ها با مشارکت کمیسیون عالی سازمان ملل در امور پناهندگان صورت می‌گیرد. بخش دوم، خدمات بیمه پایه برای کل جمعیت مهاجر است و تمام پناهندگان می‌توانند از بستری که ایجاد شده، استفاده کنند.
اخیراً، طرحی برای سپرده‌گذاری نیز مطرح شده است که افراد می‌توانند با شرکت در آن، از خدمات بیمه‌ای بهره‌مند شوند.
پیشنهاد می شود: ساماندهی اتباع خارجی در دستور کار مجلس
