به گزارش ایراف، به همت موسسه دایره‌المعارف ایرانشناسی و با همکاری هفته‌نامه نیمروز، عصر چهارشنبه ۱۹ اریبهشت ۱۴۰۳، در محل دايره‌المعارف ایرانشناسی در تهران، نشست رونمایی از ویژه‌نامه “شکوه هرات” با حضور پرشور فرهنگیان و دانشجویان ایرانی و افغانستانی برگزار شد.
در این نشست دکتر سید عسکر موسوی، نویسنده و پژوهشگر مطرح افغانستانی و همچنین مشاور اسبق وزارت تحصیلات عالی افغانستان و استاد مدعو دانشگاه علامه طباطبایی، به تحلیل جایگاه نواحی فرهنگی-تمدنی افغانستانِ کنونی در گذار تاریخِ ادبیات و فرهنگ پرداخت.
این استاد دانشگاه از نواحی فرهنگی-تمدنی افغانستان امروزی تحت عنوان “هفت شهر عشق” نام برد. تعبیر “هفت شهر عشق” در کلام این افغانستان‌شناس مطرح معاصر، اشاره و تلمیحی به “هفت شهر عشق” عطار دارد که در قالب زمینی، جغرافیای این هفت شهر عشق را می‌توانیم در جغرافیای افغانستان کنونی ببینیم.
موسوی از “هرات” و سپس “غزنی” و “بادغیس” نام برد و گفت: حتی همین امروز در شهر غزنین، در اطراف مزار ابوریحان بیرونی، سنگ‌واره‌ها و سنگ‌نوشته‌هایی به زبان فارسی وجود دارد که مربوط به یازده تا دوازده قرن پیش است.
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود افزود: «اگر امروز کسی از ایران به افغانستان برود و روی نواحی و شهرهایی همچون بلخ، غزنین، هرات، بادغیس و غیره مطالعه و پژوهش نماید، زوایای بسیار ناشناخته این هفت شهر عشق یا نواحی فرهنگی-تمدنیِ افغانستانِ کنونی که در طول تاریخ، خدمات بزرگی به ادب و زبان فارسی داشته است، چه بسا بسیار بیشتر آشکار و نمایان شود.»
موسوی در بخشی از صحبت‌های خود به موضوع خلأ افغانستان‌شناسی و فقر شناختی از افغانستان در ایران پرداخت و در این زمینه اظهار تاسف نمود که در ایران متأسفانه، افغانستان و جریانات مختلف فرهنگی-سیاسی آن حتی برای پژوهشگران ایرانی نیز ناشناخته است.
موسوی برای مثال از شخصیت فرهنگی-سیاسی معاصر افغانستان، علامه سید اسماعیل بلخی نام برد که با توجه به اینکه دیوان اشعار بلخی در ایران، تصحیح و چاپ هم شده است، اما با کمال تاسف، همچنان بلخی در ایران و برای ایرانیان ناشناخته است.
فریدون مجلسی، دیپلمات اسبق وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران هم در این نشست از اهمیت زبان فارسی به عنوان زبان میانجی در طول تاریخ صحبت کرد.
مجلسی، زبان فارسی را زبان مشترک میان تمام اقوام و طوایف در طول تاریخ در منطقه فرهنگی-تمدنی ایران‌زمین و ایرانِ بزرگ فرهنگی خواند.
مجلسی از گستره زبان فارسی با این معیار صحبت کرد که تا آنجایی که نوروز را پاس بدارند، متعلق به تمدن زبان فارسی است، مجلسی اهمیت و جایگاه زبان فارسی را مهم‌تر از مناسبات و ملاحظات سیاسی امروز در میان کشورهای منطقه دانستند.
شایان ذکر است که در پایان این نشست، از ویژه‌نامه اختصاصی هفته‌نامه نیمروز تحت عنوان “شکوه هرات” نیز رونمایی به عمل آمد. “شکوه هرات” نام دفتر پنجم از مجموعه دفترهای نیمروز است که در ۱۲۸ صفحه به معرفی کهن‌شهر تاریخی هرات اختصاص پیدا کرده است.
