مقام های وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در حالی از ورود جریان آب هیرمند به سیستان خبر می دهند که به نظر می رسد که تلاش های و رایزنی های دیپلماتیک نماینده ویژه رئیس جمهور در امور افغانستان و پس از گفتگوها و دیدارهای مختلف اخیر با مقامات حکومت سرپرست به نتیجه رسیده است.
به گزارش ایراف، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، امروز دوشنبه ۱۰ اردیبهشت در نشست خبری هفتگی خود مطرح کرد که حدود 112 میلیون متر مکعب آب از سمت افغانستان وارد ایران و جریان آب همچنان ادامه دارد.
او در نشست خبری خود گفت: در سال جاری رهاسازی آب از سد کمال خان در چارچوب مذاکرات و گفتگوهای دوجانبه شروع شده و طرف افغانی متعهد به پایبندی به معاهده و تامین حقابه ایران شده است.
همچنین او مطرح کرد که رهاسازی از سد کجکی هم شروع شده که امیدواریم به حجم آب سد کمال خان و حجم آب ورودی اضافه شود.
سد کمال خان، یکی از پروژه های سدسازی در افغانستان بود که در فرودین سال 1400 روند ساخت آن تکمیل شد. ساخت این سد جلوی ورود آب به ایران را گرفت. در شرایطی که ساختار این سد سبب شده بود که آب به سمت شوره زار گودزره حرکت کند.
این اظهارات در حالی مطرح می شود که به نظر می رسد تلاش های دیپلماتیک دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی به ویژه رایزنی های حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه ایران در امور افغانستان به نتیجه رسیده است. همانگونه که حسن کاظمی قمی، در مصاحبه اختصاصی خود با ایراف نیز در این مورد دستاوردهای دیپلماتیک ایران در مسئله آب را بیان کرد.
او گفت که در نتیجه این تلاش ها رهبری طالبان اعلام کرده است که در چارچوب معاهده 1351 باید حقابه مردم ایران را بدهند و حکم حکومتی در این مورد صادر کرد.
حسن کاظمی قمی در این مصاحبه همچنین گفت که حاکمان امروز افغانستان متعهد به توافقنامه و اجرایی شدن معاهده هستند که در یادداشت های رسمی حکومت سرپرست نیز این مسئله بارها آمده است. اظهاراتی که به نظر می رسد نتیجه تلاش های دیپلماتیک در مورد مسئله حقابه است که بارها در طی دوره های مختلف منجر به تنش بین دو همسایه شده بود.
همچنین، آقای قمی در ادامه دستاوردهای خود و تیم اش در مسئله حقابه گفت که در نتیجه این تلاش ها طرف افغانی اصلاحات سد کمال خان را که دچار اشکالات فنی است در دستور کار خود قرار داده است. به طوری که طرف افغانی به ایران گفته است که اشکالات سد را برطرف کرده و درهای اصلی سد را تعمیر کرده است.
افزون بر این کاظمی قمی گفت که هیئت ایرانی برای اولین بار موفق به بازدید از سنجش آب دهراوود شد که در پشت سد کجکی قرار دارد. او همچنین گفت که در روندی که در مورد آب اکنون دنبال می کنیم نشانه های مثبتی وجود دارد.
آقای قمی همچنین در راستای تلاش های خود پیرامون مسئله آب دیدارهایی با مقامات حکومت سرپرست داشته است. به طوری که او در دیدار روز سوم اردیبهشت ماه سال جاری با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان ضمن ابراز امیدواری از تداوم جریان آب به سمت سیستان، از رفع موانع رسیدن آب رود هیرمند به سیستان تقدیر کرد.
ورود جریان آب به سمت ایران در حالی است که سال گذشته حسن کاظمی قمی مطرح کرده بود که اجرایی کردن حقابه هیرمند از اولویت های دستگاه دیپلماسی است.
مسئله آب ایران و افغانستان در دوره های مختلف تاریخ یکی از مسائل جدی و لاینحل در روابط بین ایران و افغانستان به شمار می رفت. علی رغم آنکه در سال 1351 بین طرفین معاهده ای پیرامون مسئله آب و تعیین حقابه ایران بسته شد اما تاکنون هیچیک از دولت های افغانستان مفاد این معاهده را اجرایی نکرده بودند.
به هر روی، با توجه به سرریز شدن آب از سمت افغانستان به ایران و امیدواری ها از تداوم این جریان باید گفت که تلاش های دیپلماتیک و ابتکارات نماینده ویژه رییس جمهور ایران در امور افغانستان نتیجه بخش بوده است.
در این رابطه مطالعه ملا برادر: آب هیرمند به سیستان رسیده، مشکلات حل می شود پیشنهاد می شود.
