به گزارش ایراف حمله تروریستی بامداد روز پنجشنبه ۱۶ فروردین به چابهار و راسک، بار دیگر باعث شد در خصوص اهمیت بندر چابهار بحث‌هایی مطرح شود.
چابهار یکی از بنادر مهم از نظر اقتصادی برای ایران و خاورمیانه محسوب می‌شود. ناامن‌سازی چنین بندری بدون شک یکی از اهداف مخالفین گسترده شدن فعالیت اقتصادی بندر چابهار است.
برای بررسی این شرایط، ایراف با پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل شبه‌قاره به گفتگو پرداخته است.
پیرمحمد ملازهی در خصوص اهمیت اقتصادی چابهار گفت: واقعیت این است که چابهار به لحاظ اقتصادی برای ایران، هند، افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی که محصور در خشکی هستند از اهمیت خاصی برخوردار است. اما مشکل این است که معاهده‌ای که میان ایران، افغانستان و هند زمان حکومت محمد اشرف غنی امضا شد، به خوبی پیش نرفته است. در واقع دست‌های دیگری در کار هستند که این معاهده عملیاتی نشود.
وی در ادامه توضیح داد: الان می‌توان گفت که چابهار بخشی از رقابت‌های کلی در سطح منطقه و حتی در سطح بین‌المللی بین چین و آمریکا است.
این کارشناس مسائل شبه‌قاره از ثبات امنیت چابهار صحبت کرد و گفت: بنابراین مسئله اصلی برای چابهار حفظ ثبات و امنیت است تا شرایط برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های داخلی و خارجی آماده شود و بتوانند آنجا سرمایه‌گذاری بکنند. ولی حملات تروریستی مانند حمله جیش‌العدل، چابهار را از جریان رقابتی که با دیگر بنادر منطقه از جمله گوادر در پاکستان، صحار در عمان و جبل‌علی در امارات دارد، خارج می‌کند. به همین دلیل به سود بقیه بنادری که در منطقه فعالیت دارند تمام می‌شود.
در ادامه ملازهی تصریح کرد: از این زاویه اگر نگاه کنیم طبیعتاً هیچ سرمایه‌گذاری در جایی که امنیت سرمایه وجود نداشته باشد، دست به سرمایه‌گذاری نخواهد زد. با این شرایط همان تعداد سرمایه‌گذاری که در چابهار صورت گرفته یا منفعل می‌شود یا تلاش می‌کنند سرمایه را به جاهای امن‌تر منتقل کنند. این واقعیتی است که پیش روی ما قرار دارد.
در خصوص رقابت پاکستان با توسعه چابهار اشاره کرد: پاکستان در بندر گوادر سرمایه‌گذاری می‌کند. چینی‌ها در بندر گوادر می‌خواهند مگاپورت بسازند که در حد سنگاپور باشد و در آنجا کار کنند. در سی پک (راهرو اقتصادی چین – پاکستان) ۶۵ میلیارد دلار چینی‌ها سرمایه‌گذاری انجام دادند که قرار است سه خط ارتباطی را بوجود بیاورند. یک بزرگراه که مشغول ساختش هستند و تقریباً در حال تکمیل شدن است. یک خط راه‌آهن راه‌اندازی می‌شود و یک خط انتقال انرژی که چین بتواند گاز ترکمنستان را از حوزه خلیج‌فارس به کاشغر و داخل چین برساند. افغانستان نیز جزیی از این طرح است. بنابراین شرایط رقابتی بسیار حساسی شکل گرفته است.
در ادامه ملازهی اشاره کرد: با این حال دولت سرپرست افغانستان جدیداً ارتباطات تجاری‌اش که از طریق کراچی با پاکستان بود، با مشکلاتی همراه شده است. اختلاف نظرهایی که بین دولت سرپرست افغانستان و ارتش پاکستان سر مسئله خط مرزی به وجود آمده این اختلافات را شکل داده است. از این رو مشکلاتی برای تجار افغان پیش آمده است. برای مثال بعضی از کالاهای فاسد شدنی را پاکستان در بندر کراچی نگه داشت و وقتی فاسد شدند، تازه ترخیص کرد.
وی در ادامه اشاره کرد: افغانستان ترجیح می‌دهند چابهار جایگزین کراچی بشود؛ ولی طبیعتاً پاکستان مایل به این مسئله نیست. احتمالاً پاکستان تا جایی که بتوانند سعی می‌کند که به دولت سرپرست افغانستان وعده بدهد. به آنها بگوید که اگر بندر گوادر راه بیافتد یک جاده-بزرگراه در برنامه است که از بندر گوادر به مرز چمن بکشند.
ملازهی از کریدور مد نظر آمریکا گفت: از طرف دیگر کریدور مد نظر آمریکایی‌ها که در واقع کشورهای اروپایی را از طریق دریای مدیترانه به حیفا در اسرائیل می‌رساند. بعد به کشورهای عربی در حوزه خلیج فارس می‌رسد و از عمان می‌تواند به سمت بمبی برود. برای بلند مدت هم صحبت از این است که یک خط انرژی از زیر دریا بکشند.
در نهایت این کارشناس بیان کرد: به هر حال رقابت‌ها در منطقه بر سر کریدورها شدت پیدا کرده است. اگر در این رقابت‌ها ایران هوشیار نباشند به نظر می‌آید که باخت چابهار در مقابل بقیه بنادر تقریباً قابل پیش‌بینی خواهد بود.
پیشنهاد می شود: چرا «جیش الظلم» بر کلیدواژه «ناامنی» در مسیر ترانزیتی «چابهار» تاکید می کند؟
