به گزارش ایراف، اچکزی امروز (دوشنبه، ۸ دی) با انتشار یادداشتی در ایکس گفته، این دیدار در ۲۸ دسامبر (۷ دی) و «پشت درهای بسته» انجام شده و چهارمین سفر محرمانه خلیلزاد به کابل از سال ۲۰۲۱ تاکنون بوده است.
او نوشته است: «یک مقام ارشد طالبان به من گفت که امیرخان متقی پیشنهاد فروش بگرام به آمریکا را رد کرده، چون این کار میتوانست ضربه سنگینی به مشروعیت داخلی طالبان وارد کند.»
بر اساس روایت اچکزی، در این نشست علاوه بر موضوع بگرام، چند محور حساس دیگر نیز مطرح شده است؛ از جمله:
– حمایت مالی احتمالی آمریکا از طالبان
– نگرانیهای واشنگتن درباره فعالیت گروههای مسلح منطقهای مانند تیتیپی و جنبش ترکستان شرقی
– چشمانداز تعاملات آینده میان کابل و واشنگتن
این در حالی است که طالبان پس از این دیدار تنها یک بیانیه عمومی منتشر کردهاند، اما مطابق گزارش اچکزی، «بخش مهمی از محتوای جلسه عمداً پنهان مانده است».
بگرام؛ موضوعی که دوباره داغ شد
در ماههای اخیر، موضوع پایگاه بگرام بار دیگر به یکی از محورهای تنش میان طالبان و آمریکا تبدیل شده است.
فرانس۲۴ گزارش داده که طالبان هرگونه «واگذاری یا بازگشت آمریکا به بگرام» را غیرممکن دانستهاند و تأکید کردهاند که افغانستان «هیچگونه حضور نظامی خارجی» را نمیپذیرد.
الجزیره نیز نوشته است که کابل در واکنش به اظهارات دونالد ترامپ درباره «بازپسگیری بگرام»، اعلام کرده که آمریکا باید بدون مطالبه حضور نظامی وارد گفتوگو شود.
نقش خلیلزاد؛ از دوحه تا کابل
همزمان با انتشار گزارش اچکزی، ملک ستیز، پژوهشگر افغان، در یادداشتی تازه، خلیلزاد را «رهبر واقعی طالبان» توصیف کرده و مدعی شده است که او بیش از هر مقام این گروه در بازگشت طالبان به قدرت نقش داشته است.
ستیز نوشته است که خلیلزاد با هدایت مذاکرات دوحه، ایجاد کانالهای ارتباطی میان طالبان و آمریکا و تضمین امتیازات گسترده برای این گروه، شرایطی را رقم زد که «نه ملا عمر، نه ملا منصور و نه هیبتالله قادر به انجام آن نبودند».
دیدار رسمی طالبان با خلیلزاد
وزارت خارجه طالبان نیز تأیید کرده که خلیلزاد در سفر اخیر خود با امیرخان متقی دیدار کرده است.
در این بیانیه آمده که دو طرف درباره «راهها، فرصتها و چالشهای گسترش روابط دوجانبه» گفتوگو کردهاند.
متقی گفته است که پس از چهار سال از خروج نیروهای خارجی، «تعامل میان طالبان و آمریکا وارد مرحله تازهای شده» و ظرفیتهای متعددی برای توسعه روابط وجود دارد.
سفرهای پیشین خلیلزاد به کابل
– ۲۰ مارس ۲۰۲۵: دیدار با متقی و آدام بوهلر درباره روابط دوجانبه و تبادل زندانیان
– اکتبر ۲۰۲۵: حضور در نشست اقتصادی با عبدالغنی برادر و هیئت سعودی درباره پروژههای گازی
تحلیلگران معتقدند خلیلزاد همچنان نقشی غیررسمی اما اثرگذار در تعاملات طالبان و آمریکا دارد.
واکنشهای داخلی طالبان
ذاکر جلالی، رئیس سوم وزارت خارجه طالبان، امروز در یادداشتی نوشت که نقش آمریکا در پروژههای بزرگ توسعهای افغانستان «قابل چشمپوشی نیست» و توافقنامه دوحه را «نماد عملگرایی دوطرفه» دانست.
