خشخاش به عنوان یکی از پایه های اقتصادی افغانستان، ممنوعیت کشت آن توسط حکومت سرپرست، منجر به کاهش شدید تعداد جریب های مزارع خشخاش از 575,755 به 26,687 شده است. آخرین گزارش مرکز نظارت بر مواد مخدر اروپا در مورد این خطر هشدار داده است که جهان احتمالا با کمبود عرضه جهانی افیون و هیرویین مواجه خواهد شد که در این صورت مصرفکنندگان به استفاده از مواد افیونی مضرتر مانند مشتقات فنتانیل یا نیتازن رو خواهند آورد.
به گزارش ایراف، خوان ویلابی، نماینده دولت اسپانیا برای طرح ملی مواد مخدر گفته است که: «ما هیچ نشانهای مبنی بر وجود هیرویین مصنوعی در اسپانیا نداریم، اما همه ما نگران هستیم.»
گزارش اتحادیه اروپا نیز در دسترس آنها می باشد و آن را بررسی کرده اند. «طالبان اعلام کردند که کشت تریاک را ممنوع خواهند کرد؛ اما ما نمیدانستیم که این موضوع به واقعیت خواهد پیوست. در حال حاضر ما اولین هشدارها را دریافت کرده ایم که ممکن است در آینده ای نزدیک اتفاق بیفتد.»
این گزارش همچنین به خطر دیگری که ناشی از کمبود مواد مخدر است اشاره می کند: افزایش «مواد های جایگزین» در میان مصرف کنندگان هروئین.
رامون چاکون، کمیسر ارشد تحقیقات بارسلونا میگوید که اگر بازارهای اروپا با کمبود هرویین مواجه شوند، مصرفکنندگان بسوی مواد جایگزین خطرناکتری حرکت خواهند کرد.
او گفت: «اگر خشخاش در افغانستان کشت نشود، هزاران نفر در اروپا خواهند مرد.» او اما تاکید کرده که دادهها نشاندهنده آن است که این سناریو فورا در اروپا اتفاق نخواهد افتاد.
بر اساس داده های مرکز اطلاعات مبارزه با تروریسم و جرایم سازمان یافته در شش سال گذشته، پلیس 379 گرم فنتانیل کشف و ضبط کرده است و اکثریت آن (291 گرم) در عملیاتی در شهر بندری سئوتا (اسپانیا) در سال 2018 مصادره شد.
کارشناسان همچنین خاطرنشان می کنند که هروئین حاصل از تریاک تولید شده در افغانستان قبل از رسیدن به اروپا سفری طولانی دارد. چاکون میگوید: «مواد زمان زیادی طول میکشد تا به دست برسد،» به این معنی که کمبود مواد هنوز رخ نداده است.
در این رابطه مطالعه کاهش چشمگیر کشت خشخاش در افغانستان به روایت سازمان ملل پیشنهاد می شود.